Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1994, Blaðsíða 191
ÁRSSKÝRSLA 1994
195
Safnið gaf út í samvinnu við Hið íslenzka bókmenntafélag bókina „Gersemar og þarfa-
þing", sem í eru 130 stuttir kaflar um einstaka safngripi, einn frá hverju ári, sem safnið hefur
starfað. Arni Björnsson var ritstjóri bókarinnar, textann skrifuðu starfsmenn safnsins, núver-
andi og fyrrverandi og fáeinir nánir samstarfsmenn þess aðrir, allt eftir sérþekkingu hvers og
eins. Byggir bókin einkum á afmælissýningunni „Nútíð við fortíð", sem opnuð var á efri hæð
safnhússins 1993 og var opin þar til loka varð safninu vegna viðgerðanna, sem áður sagði.
Hafin var gerð upplýsingskilta fyrir ferðamenn, sem setja á niður á 50 minjastöðum á
landinu. Hafði samgönguráðuneytið forgöngu um það mál, verksmiðjan Vífilfell kostar gerð
skiltanna og Vegagerðin annast staðsetningu, en hjóðminjasafnið sér um gerð texta, hönnun
og þýðingar. Af ráðuneytisins hálfu vann Davíð Stefánsson að málinu, en Björn G. Björnsson
hönnuður annaðist hönnun skiltanna. Fyrsta skiltið var sett niður á Möðruvöllum í Hörgár-
dal 29. júlí.
Mikil umræða varð um silfursjóðinn frá Miðhúsum sem fannst 1980, en látin hafði verið í
ljósi efasemd um hvort hann væri allur svo gamall sem talið hefði verið. Ákvað fyrrverandi
þjóðminjaráð að fá færan brezkan sérfræðing, dr. James Graham-Campbell prófessor frá
London og láta hann rannsaka sjóðinn. Skrifaði hann skýrslu um athuganir sínar og lét í ljósi
ákveðnar efasemdir um sumt silfrið í sjóðnum. Olli mál þetta talsverðu fjaðrafoki einkum í
fjölmiðlum, en hið nýja Þjóðminjaráð ákvað síðan, eins og dr. Graham-Campbell hafði lagt
til, að láta rannsaka sjóðinn frekar og þá við Þjóðminjasafnið í Kaupmannahöfn, sem féllst á
að taka hann til rannsóknar. Fól ráðið þeim Lilju Árnadóttur safnstjóra og dr. Helga Þorláks-
syni að hafa umsjón með rannsókninni. Fór Lilja með sjóðinn til Kaupmannahafnar 2. desem-
ber, en ekki var von á niðurstöðu fyrr en á árinu 1995.
Mjólkursamsalan sýndi Þjóðminjasafni þá velvild, að bjóðast til að láta prenta á mjólkur-
fernur myndir af íslenzkum þjóðminjum, fornleifum og safngripum, og komu þær á markað
8. júní. Voru alls 24 myndir og birtust á fernunum fram eftir hausti, en ekki allar samtímis.
Vakti þessi smekklega auglýsing verðskuldaða athygli. Kristín Huld Sigurðardóttir sá um að
velja myndir á fernurnar.
Sífellt er unnið að því að bæta skrár safnsins og auka eftirlit þess með kirkjugripum og sér
Þóra Kristjánsdóttir safnvörður um það.
1. júlí var haldinn þjóðminjadagur, sem tekið hefur verið upp að halda skuli fyrsta eða
annan sunnudag í júlí. Vegna þess að Þjóðminjasafnið var lokað voru ekki aðstæður til að
kynna það, en mörg byggðasöfnin tóku vel við sér og höfðu ýmiss konar kynningu á starfi
sínu, kynntu gömul vinnubrögð og starfshætti.
Félag ísl. safnmanna hafði árlegan farskóla sinn á Seyðisfirði 8.-11. september og var þátt-
taka safnmanna mjög góð og fóru þangað margir starfsmenn Þjóðminjasafnsins. Voru haldin
erindi og skipzt á skoðunum og safnamál rædd almennt og einstök atriði. Farnar voru skoð-
unarferðir, gamla byggðin og menningarminjar á Seyðisfirði skoðaðar, söfnin á Eskifirði og
Neskaupstað, farið var um Fljótsdalshérað og skoðað hið nýja safnhús á Egilsstöðum, sem er
nánast fullbúið, eða sá áfangi, sem fyrst verður byggður. Kemur æ betur í ljós, hve mikilvæg-
ir slíkir fundir sem farskólafundirnir eru safnmönnum, enda hafa þeir ekki tækifæri til að
hittast í hópi að jafnaði, þar sem þeir eru flestir einir og bundnir störfum sínum við söfnin.
Þess má geta hér að Margrét Danadrottning og Sonja Noregsdrottning óskuðu sérstaklega
eftir að fá að koma í Þjóðminjasafnið áður en þær færu heim eftir að hafa tekið þátt í lýðveldis-
hátíðahöldunum. Komu þær að morgni 18. júní og stöldruðu alllengi við enda eiga þær
áhugasvið þar sem menningarminjar eru.
Ritaskrá starfsmmma safnsins:
Ágúst Ólafur Georgsson: „Hákarlasókn af Ströndum"; „Sjóminjar"; „Þorskkvarnir", Gersmmr
og þarfaþing, Reykjavík 1994.