Eimreiðin - 01.01.1921, Blaðsíða 114
114
RITSJÁ
IE1MREIÐIN
af þvi er hægt að vera sammála, ef menn klæða sig ekki i ein-
hvern fyrirdæmingarham og setja beinlínis upp rannsóknardóm-
arabriilur áður en menn byrja að lesa. Lang mest af efni þessara
prédikana er hinn gamli og þó sí-ungi fagnaðarboðskapur kristin-
dómsins, sem allir kristnir menn hljóta að mætast i. Og annað
munu menn og verða sammála um i þessu efni, og það er, að
hér sé hin kristna lífsskoðun sett fram af snild, þvi að hér
fylgist að grunduð þekking, óbifanleg sannfæringarfesta og sér-
stök náðargáfa málsnildarinnar. Er ekki vanþörf á einhverjum
slíkum frjóvgandi straumum yfir akurinn. Og þá væri of skamt
horft, ef vakningargildi bókarinnar væri ekki metið af því einu,
að krafturinn til vakningarinnar hefir verið sóttur að sumu leyti
i þær uppsprettur, sem maður hefir ekki fundið sjálfur eða hirt
að nota sér. Erum við þá vaxin svo langt fram úr postulanum
Páli, að við getum ekki staðið okkur við að segja með honum:
»Hvað um það! Pað er nóg að Kristur er boðaður á allan hátt«?
Prédikanir þessar, sem höf. kallar »Árin og eilifðin«, eru 34
að tölu. Er ekki fyigt stranglega textaröðum kirkjuársins, svo að
bókin nægir til húslestra árið um kring víðast hvar. Er hér
auðvitað ekki rúm til að ræða einstakar prédikanir í þessari
ritfregn. Prédikanirnar eru allar veigamiklar, efnið dregið víða
að og sett fram á Ijósu og fjörmiklu máli. Er fjöldi vandamála
ræddur þar af skilningi og lifsreynslu, en þunginn og undir-
straumurinn er presónuleg trúarreynsla höf. sjálfs, enda mætti
spyrja, hvað annað yfirleitt ætti að gefa kristilegri prédikun gildi
og sannfæringarafl. Hann sér jafnan eilifðina bak við árin; hér-
vistin verður að eins skilin þegar hún er skoðuð á bakgrunni
eilífðar landsins. Það er sú há-kristilega lifsskoðun, og enginn
skyldi sakast um það, þótt bæði próf. Haraldur og fjöldi annara
kennimanna hafi fengið nýjan eldmóð í eilifðarboðskap sinn frá
rannsóknum svokallaðra dularfullra fyrirbrigða.
Pað er vonandi að margur eigi eftir að sækja í þessar pré-
dikanir alvöru í meðlæti og buggun í mótlæti. Pær vilja áreiðan-
lega veita þetta hvorttveggja, og þær gera það, eftir því, sem
bók getur gert það. Og þó langar mann stundum er maður les
þær til þess að segja eins og Æskines: »En ef þið hefðuð heyrt
hann sjálfan flytja þær«. Pví prófessor Haraldur er mælskumaður
en í þvi hugtaki er fólgið eitthvað persónulegt, sem ekki verður
skilið við manninn sjálfan og lætur aidrei loka sig inni í neinni bók.
Bókin er vönduð að öllum ytra frágangi, og er gaman að sjá,
að hún er gefin út af mannj, sem ekki hefir fengist við bóka-
útgáfu áður og mun ekki heldur hafa ætlað sér að gera sér
þetta að gróðavegi, heldur gerir það af áhuga. Slik trú hefir nú
um tima verið sjaldfundin i ísrael, og óskandi að fleiri færu á
eftir. Pað er ekki vist að það yrði neitt óheilbrigðara yfir öllum