Réttur - 01.02.1925, Blaðsíða 20

22
Rjettur
eru nú að mestu leyti í rústum. Brotnar súlur liggja þar
hjer og hvar innan um illgresi og vafningsviði. Tveir mikil-
fenglegir siguibogar, er tímans tönn hefir ekki unnið á, gnæfa
þó etin þá upp yf>r þessa auðn. Atinar þeirra er sieurbogi
Septimiusar Severusar keisara, hinn er sigurbogi Títusar keis-
ara, er reistur var t.l minningar um sigur hans á Gyðingum
í styrjöldinni miklu, þegar musteri Dioltins brann og Oyð-
ingaþjóðinni var tvísirað. Að baki torgsins gnæfa við ltimin
rústirnar af hinu stórfenglega hringleikhúsi, sem kent var við
Flavíus Vespasianus, fyrirrennara Títusar, en venjulega er
kallað Colosseum. Það var á sínum tíma — eins og kunn-
ugt er — eitthvert mesta furðuverk heims og kvað hafa rúm-
að um 80,000 áhorfendur. »Meðan Colosseum stendur, þá
stendur Róm, þegar Colosseum hrynur, þá hrynur Róm, og
þegar Róm hrynur, þá ferst heimurinn,* segir gömul spá.
En enn þá gnæfir Colosseum yíir rústirnar af hinni fornu
Rómaborg, þótt flest sje orðið breytt og af sje nú það, sem
áður var.
Nú vík jeg aftur rnáli mínu að því, sem fiá var horfið,
og ætla jeg mjer í stuttu nráli að skýra frá atburðum þeinr,
er gerðust í Rórnaborg þá dagana, er við dvöldum þar —
og við vorum að nokkru leyti sjónarvottar að.
Fyrir nokkrum árum var stofnaður á Ítalíu nýr stjórnmáia-
flokkur og nefnast þeir Fascistar, er þeim flokki fylgja. Nafnið
er dregið af latneska orðinu »fascis« — en svo nefndust
stafaknippi þau eða vendir (með fiamstandandi exi í miðju),
er bornir voru af sveinum þeim, er fylgdu ræðismönnum og
öðrum hinum æðstu rómversku valdsmönnum í fornöld —
sjerstaklega þeim, er framfylgja skyldu lögum og rjetti; voru
slíkir sveinar kallaðir vandsveinar (lictoies). Ressir Fascistar
settu sjer fyrir mark og mið, að berjast gegn Bolsjevíka-stefn-
unni, sem mjög hefir gert vart við sig á Ítalíu. Til þess að
koma Bolsjevíkum seni fyrst íyrir katlarnef, hafa þeir ekki víl-
að fyrir sjer, að beita gegn þeim ofsóknum og ofbeldi —
»að vega þá með þeirra eigin vopnum«, eins og Fascistar
komast að orði. Á þessum síðustu og verstu tímurn hafa