Réttur - 01.02.1925, Page 59

Rjettur
61
Baráttan í Asíu.
takmark það, sem stórveldin, einkum England, slefna að í
Asíu er að einangra Rússland og hindra, að Asíuþjóðirnar,
sem nú eru að vakna til sjálfsfæðis síns, taki höndum saman
við það. Orðtakið er sem að fornu: »deildu og drotnaðu.*
Og Englendingar eru meistarar í að beita þessu bragði. Nú
hafa þeir fengið allar aðalþjóðirnar í Evrópu í dulklætt hern-
aðarbandalag með sjer, og það bandalag hafa þeir staðfest
með Locarno-samningunum. Að þeim samingum Ioknum
gátu því Englendingar fekið til óspiltra málanna að reyna að
ná Asíuríkjunum á sitt band. Voru það einkum 3 þeirra,
sem mikið reið á að ná í: Persía, Afghanistan og Arabía.
Eítir stríðið höfðu Englendingar með vopni og valdi reynt
að leggja þessi ríki undir sig, en höfðu farið halloka. Bresku
stjórnmálamennirnir breyttu því um aðferð.
í Persíu hafði Riza Khan verið ósigrandi andstæðingur
þeirra, en nú buðust þeir til að viðurkenna hann sem kon-
ung Persíu, og vera tná, að hann biti á þá beituna. Eti ekki
hefir hann samt komið fram sem vinur Stórbretalands fyr en
hann hafði heimsótt aðal-aðsetursstöðvar Anglo-Persian olíu-
fjelagsins í Abadan.
í Arabíu hafði Ibn Saud tekist að sigra konung þann, sem
Englendingar höfðu teflt fram á móti honum, svo að þegar
Englendingar sáu, að þar var ekki meira að gera, þá hjetu
þeir Ibn Saud stuðningi sínum til að gera hann að kalífa og
yfirmanni hinna trúuðu. Og Amírinn í Afghanistan lrafa Bretar
og fengið á sitt band með fögrum loforðum. Á þennan hátt
tryggj3 Englendingar sjer, að þessi ríki geri ekki samband
við Rússa. Og það er ekki ólíklegt, að þeim kunni að takast
það, því að þeir hika hvorki við að fórna gömlum banda-
mönnum nje ógrynni fjár til að ná þessu fakmarki.
Öllu erfiðari viðureignar eru hin þrjúríkin: Tyrldand, Kína
og Japan. Hið síðastnefnda munu Englendingar ekki reyna
að fást við fyrst um sinn. I Kína hafa fyrirætlanir þeirra
mishepnast og þjóðernishreyfingin mun vaxa þeim yfir höfuð,