Réttur - 01.02.1928, Side 100

102
GALDRA-LOFTUR
[Rjettur
kostur*. Pessi lýsing á höfundi Galdra-Lofts bendir ótví-
rætt á skyldleik hans og höfuðhetjunnar. Eg nefni, til
gamans, tvö auka-atriði. Föður Galdra-Lofts gerir Jóhann
stórauðugan, sem faðir sjálfs hans var. Eigi fæ eg og
varizt þeirri hugsun, að svipuð ólíkindi hafi verið með
metnaði skáldsins og föður hans og þau eru með Galdra-
Lofti og ráðsmanninum á biskupsstaðnum. Pað er og
sýnt í Ieiknum, hversu Jóhanni hefir stundum verið innan
rifja, er hann stríddi fyrir frægð sinni. Það laumast upp
úr honum í orðum Steinunnar, er hún kveðst kvíða því,
að Lofti verði metorðagirnd hans of þung byrði. Frægðar-
og framadraumar frá æskudögum skáldsins sjálfs birtast
og í þessu heilræði föður hans, þótt eðlilegt sé það hér
í hans munni: F*ú skalt afla þér orðstírs utanlands. í
vináttu fer Galdra-Lofti líkt og skáldinu. Vinátta hans
í æsku við Ólaf var heit. Á skólaárum sínum var Jóhann
ágætur vinur og félagi. Eg ætla, að hér hafi hann aldrei
breytst. (Eg hafði á Hafnarárum mínum heldur lítil kynni
af Jóhanni). Man eg, að hann stappaði eitt sinn stálinu
í einn bekkjarbróður sinn, er lá við að gugna á einu
prófinu, og hjálpaði honum með kappi sínu og kunnáttu,
svo að dugði, og sparaði sig í engu til slíks. Efnalitlum
skólabróður sínum bauð hann að búa með sér ókeypis
seinasta skólaár sitt. Var herbergi hans þó þá mjög
þröngt, svo að þeir urðu að samrekkja. Lét hann sér ant
um vini sína, svo að í því efni voru þá fáir honum líkir.
III.
»Hvað verður eftir?« spurði kona ein, er bar á góma
sjónleik einn, sem hún hafði horft á. Er slík spurning
bæði heilbrigð og greindarleg. Ef slíks væri spurt um
Galdra-Loft, býst eg við, að margur myndi svara að
efni til á þessa leið, þótt orðað væri svarið á annan veg:
»Steinunn, skap hennar, framkoma og ógæfa«.
Steinunn er mörgum dæmi þess, hversu mannlegur losti
fær leikið ágætar konur. Skáldið hefír lifað með henni