Réttur - 01.02.1928, Blaðsíða 103
Rjcttur]
GALDRA-LOFTUR
105
óskir eru honum — og skáldinu — hugstætt viðfangs-
efni. Sjálfur lýsir hann sér skýrast, er hann segir: »Mínar
óskir eru voldugar og takmarkalausar«. Óskir hans skapa
skilning hans á mannlegri sál. »í upphafi var óskin«,
segir hann. »Óskirnar eru sálir mannanna*, bætir hann
djúpviturlega við. Sál Lofts er óseðjandi löngun, mann-
gerð græðgin í gæði lífsins, holdleg, félagsleg, andleg,
sálarleg. Hann er æsilega marg-gjarn. Slíkt felst og í
takmarkaleysi óska hans. Hann tætir sig allan sálarlega
í sundur á því, að hann óskar þess, er hann fær eigi
samþýtt. Á máli Jóhanns merkir ósk eigi eingöngu ósk,
heldur fýsnir og vilja. Það kemur skýrast í Ijós í
konumálum Oaldra-Lofts, hve sundurleitur hann er. Það
er stríðið gamla milli holds og anda, sem sprengir hann
allan í sundur. Kvalræði af slíku stríði er Galdra-Loftur.
lýsa látinn á mjög skáldlegan hátt, þar sem hann segir
frá hauskúpu, er grafin var upp úr gömlu leiði. »Hún
var dökkbrún af elli, alt holdið var rotnað af andlitinu,
en augun voru lifandi og loguðu af angist. Sá maður
hefir orðið fyrir þeirri hegning, að sálin fékk ekki að
losna við líkamann«. Er ekki einn örlögríkasti þáttur úr
sálarsögu Oaldra-Lofts og allra hans mörgu mæddu
bræðra »í munarheimi« frumlega og snillilega fólginn í
þessari stuttu frásögn? Hvert erindi á hún annað í sjón-
leikinn? Ást og líkamsmunúð Lofts stefna sitt í
hvora átt. Hann ann Dísu af sál sinni. Steinunni ann
hann að eins á holdlega vísu. Hann gefur Steinunni í
skyn, að hann hafi aðeins girnst líkama hennar, er hann
segir: »F*egar eg kysti þig í fyrsta skifti, var sál mín
utan við líkamann«. »Ekki var það endurminningin um
sál þína, sem hélt mér andvaka á nóttunum«, segir hann
síðar við hana. »Hefir þú nokkurn tíma spurt um sál
mína ?« svarar Steinunn. Svarið er ógleymanlegt, hæfir
margan mann í hjartastað. Ástir Steinunnar og Lofts eru
algerlega gagnstæðar. Hann seiðist aðeins að líkama
hennar. Hún ann honum með blíðu og hjartavarma