Réttur - 01.07.1951, Side 48

192
RÉTTUB
una milli hins pólitíska lýðræðis og hinnar efnahagslegu stjórnar
peningavaldsins. Það er söguleg staðreynd, að hér hafa samein-
ast bæði kapítalistisk, þjóðfélagsleg og trúarleg hræðsla og breiðst
út innan hinna vestrænu þjóðfélaga. Og þessi öfl héldu áfram að
kyrkja lýðræðislega framþróun í Evrópu, en studdu aftur á
móti afturhaldsöflin, sem ólu fasismann."
Það er enginn sósíalisti, sem þetta skrifar. Það er háborgara-
legur amerískur stjórnmálamaður, ákafur fylgismaður Roosevelts,
sem gegn um starf sitt hafði fengið glögga yfirsýn yfir þá hræði-
legu þróun, er átt hafði sér stað og leitt til styrjaldarinnar. Sú
yfirsýn hafði neytt hann til að gera sér glögga grein fyrir ástæð-
um þeirrar þróunar. Við þá athugun kemst hann að þeirri niður-
stöðu að hinir borgaralegu pólitísku valdhafar hafi ekki treyst
sjálfir á þá félagslegu lýðræðis-uppbyggingu, sem þeir sífellt hafa
á vörum og telja almenningi trú um að sé hugsjón þeirra. Af því
leiðir að öll þeirra barátta er ein allsherjar blekkingarherferð
gegn mannkyninu, því af hræðslu við það að sósíalisminn beri
sigur af hólmi í friðsamlegri samkeppni við þetta skipulag, þá
leggja þeir, bak við tjöldin, öll spil í hendur hvers konar aftur-
halds og einræðisöflum sem fyrir finnast, magna þau til ofbeld-
isárása á sósíalismann, þar sem hann er í sköpun, í því trausti
að þessum öflum takist að ganga af honum dauðum.
Þannig var fasisminn tilbúinn, studdur af pólitískum leiðtogum
hinna svokölluðu lýðræðisríkja og fjármagnaður af auðhringum
þeirra. Það er því fullkomið sannmæli, sem einn frægur rithöf-
undur sagði eitt sinn: „Fasisminn er bakhliðin á heiðurspeningi
hins borgaralega lýðræðis.“
En það má nefna fleiri dæmi, sém sanna ljóslega hvert þessari
þróun bar stefnt. Það var ekki lengi að hefjast samstarf milli helztu
fulltrúa þeirra afla er leiðandi voru innan hvers hinna borgara-
legu ríkja um stefnuna í herferðinni til austurs.
Fyrst skal frægan telja hinn fræga þýzka hershöfðingja Max
Hoffmann er um langan tíma var einn áhrifamesti maður í stjórn
hinnar þýzku hernaðaruppbybggingar, og ásamt honum má nefna
formann stór-þýzka kalíhringsins Arnold Rechberg.