Réttur - 01.07.1951, Side 77

RÉTTUR
221
innar var tekið með miklum efasemdum í Lundúnum, og Cham-
berlain vonaðist jafnvel til að norsku og sænsku ríkisstjórn-
irnar féllust á hersetu bandamanna.
Á fundi í stríðsráðuneytinu 8. marz bar Churchill fram þá tillögu
að senda stórar flotadeildir á vettvang úti fyrir Narvík og setja
liðssveitirnar á- land samkvæmt því sjónarmiði, að „sýna ætti
mátt sinn, svo að ekki yrði neyðzt til að beita honum“. Á nýjum
fundi 12. marz afréð ráðuneytið „að taka upp aftur áætlunina"
að landgöngu í Niðarósi, Stavangri og Bergen auk Narvíkur. Her-
liðið, sem gengi á land í Narvík, skyldi sækja hratt upp í land og
fara yfir sænsku landamærin og hernema námana í Gállivare. Allt
var til reiðu 20. marz að hefjast handa um framkvæmd áætl-
ananna.
Meðan þessu fór fram urðu áætlanirnar úreltar vegna hernað-
arlegs hruns Finna, og uppgjafar þeirra fyrir Rússum 13. marz og
frambærilegustu átyllu innrásarinnar var kippt undan fótum
bandamanna. Fyrsta afleiðing þessa áfalls var, að tvö þeirra her-
fylkja, sem taka áttu þátt í herförinni til Noregs voru send til
Frakklands, en að staðaldri var samt í því augnamiði hafður til
reiðu nokkur her, um það bil eitt herfylki. Önnur afleiðing þess
var fall Daladiers. Hann var leystur af hólmi af Paul Reynaud,
sem barst til valda á öldu krafnanna um ásæknari rekstur styrj-
aldarinnar og hraðari aðgerða. Reynaud hélt til Lundúna á fund
æðsta stríðsráðsins 28. marz, staðráðin að fá því framgengt að
ráðizt yrði tafarlaust í framkvæmd áætlananna að landgöngu í
Noregi, eins og Churchill hafði krafizt jafn-lengi og raun ber vitni.
Fortalna var þó ekki lengur þörf. Eins og Churchill segir frá
„hvatti Chamberlain nú eindregið til þess, að gripið yrði til djarf-
legra aðgerða". Eins og vorið 1939 gekk hann ótrauður fram,
þegar hann hafði að síðustu tekið af skarið. Við setningu fundar
ráðsins, mælti hann ekki einvörðungu með því að hefjast handa
í Noregi, heldur studdi ennfremur þá áætlun, er Churchill hafði
manna mest dálæti á, að „varpa látlaust úr flugvélum tundur-
duflum í Rín og aðrar þýzkar ár.“ Reynaud hafði ýmislegt við
síðari fyrirætlunina að athuga og kvað hana verða að hljóta sam-