Náttúrufræðingurinn - 1968, Side 73

N ÁT T 0 R U F R Æ ÐINGURINN
181
stöðu hér á landi. Þó hann væri eini íslendingurinn með háskóla-
próf í grasafræði, þá hafði þjóðin, sem þó lifði á grasrækt, engin
not fyrir hann og þekkingu hans. Þetta munu hafa verið Helga nokk-
ur vonbrigði, en því miður voru það ekki síðustu vonbrigðin sem
hann varð fyrir á h'fsleiðinni. Helgi var þó ekki af baki dottinn, en
hélt heim til Islands til rannsókna snemma árs 1897 með aðstoð Carls-
bergsjóðsins danska, og um sumarið ferðaðist hann um Snæfellsnes
og Dalasýslu til rannsókna. Árið 1894 hafði Helgi m. a. athugað og
safnað nokkru af þörungum á Austurlandi og nú tók hann aftur til
við rannsóknir á íslenzkum sæþörungum, en jafnlramt athugaði
hann einnig flóru og gróður þurrlendisins eins og áður. Rannsóknir
lians voru því miklu umfangsmeiri en nokkurntíma áður höfðu verið
gerðar hér á landi. Um haustið hélt liann aftur til Kaupmannahafnar
og dvaldist þar ylir veturinn og vann úr gögnum sínum frá sumrinu.
Sumarið eftir fór hann aftur heim til íslands til rannsókna styrktur
af Carlsbergsjóðnum, en lékk nú einnig styrki frá ríkisstjórninni og
Alþingi. Þetta sumar ferðaðist hann um Austfirði og Norðurland
og á Vestfjörðum gafst honum nokkur tími til að safna þörungum
á leiðinni til Reykjavíkur um haustið. Síðan liélt hann utan til
Hafnar og vann úr gögnunum á Grasasafninu þar um veturinn.
Á svipaðan hátt ferðaðist hann um Suður- og Suðausturland sumarið
1901 og um Mýrasýslu sumarið 1905, en vann Jtess á milli úr söfnum
sínum og athugunum f Höfn og var Jtar búsettur.
Þessi ár sendi Helgi frá sér hverja ritgerðina af annari, sem flestar
birtust í Botanisk Tidsskrift. Þær veigamestu voru tvær allstórar
ritgerðir um flóru og gróður Snæfellsness, digur ritgerð um gróður
Suður- og Suðausturlands og þrjár ritgerðir, alls um 130 síður, um
íslenzka sæþörunga. í þremur fyrsttöldu ritgerðunum var efnið tekið
til meðferðar á svipaðan hátt og í ritgerðum hans um Austurland,
en þessar seinni ritgerðir eru umfangsmeiri, allar gróðurlýsingar
ítarlegri og gerðar af meiri þroska en í Austurlandsritgerðunum. 1
þessum ritgerðum getur Helgi nokkurra nýrra plantna fyrir ísland
og með þeim jók hann miklu við þekkingu manna á plöntulífi þessara
landshluta. Mun Jxtð vafalaust Itafa komið Stefáni Stefánssyni að
miklu gagni viðsanmingu Flóru íslands, en hann Itafði einna minnst
kannað Snæfellsnes og Austfirði. Þrjár síðasttöldu ritgerðirnar
verða þó að teljast enn merkari, en þær birti Helgi árin 1901 — 1903.
Þar skýrir liann frá öllum íslenzkum þörungum, sem hann vissi