Andvari - 01.08.1961, Page 51

ANDVAIU
FREUD OG JUNG
145
Sigmund Freud.
Carl Gustav Jung.
Nú verður vikið að fræðilegum ágrein-
ingi þeirra Freuds og Jungs og gerð nokk-
ur grein fyrir hvers eðlis hann var og
hvernig hann var til orðinn. Þar sem
efnið er talsvert yfirgripsmikið, verður að
sjálfsögðu stiklað á staksteinum.
A fyrsta áratug þessarar aldar hafði
Freud, eins og þegar er getið, lagt sig
allan fram við að rannsaka kynlíf manns-
ins, þróun þess og þátt þess í sálrænum
sjúkleika. 1 stórurn dráttum leit hann á
málin þannig: Hann gerði ráð fyrir tvcim
tegundum sálrænna hvata, -— annars
vegar „Sexual-triebc" (kynhvatir. Orku
þeirra nefndi hann Libido), — og hins
vegar ,,Ich-triebe“. Hann taldi að mark-
mið kynhvatanna væri að varðveita kyn-
slóðirnar, en markmið „Ich“-hvatanna
varðveizla einstaklingsins. Kjama tauga-
veiklunar áleit hann fólginn í árekstrum
milli þessara tveggja hvata. Þegar hann
hafði um all-langt árabil snúið sér nær
einvörðungu að rannsókn kynhvatanna
og fannst þær orðnar all-vel kannaðar,
fór hann að gefa „Ich“-hvötunum nán-
ari gaum. Hann komst þá að því, að
sjálfið (das Ich, hér í hvatrænni merk-
ingu) var einnig hlaðið libidó, sem hann
þá nefndi narcissistiska libidó. En þá varð
um leið Ijóst, að alvarlegur brestur var
kominn í fræðisctningarnar. Væri gert
ráð fyrir, að sjálfið væri sérstök hvöt, að-
greind frá kynhvötunum, var augljóst
mál, að narcissistisk libidó í sjálfinu var
rökleysa. Hins vegar varð hin narcissist-
iska libidó ekki á brottu felld nema með
því einu móti að loka augunum fyrir þýð-
ingarmiklum klinískum staðreyndum.
Freud og mörgum fylgismönnum hans
varð allórótt, þegar þetta kom fram, á
árunum 1910—1912, og sumir hölluð-
ust helzt að þeirri skoðun, að réttast
10