Andvari - 01.01.1956, Blaðsíða 50
46
Guðmundur Gíslason Hagalín
andvari
manna fróðastur og nákvæmastur um íslenzka málfræSi. LærSi
Benedikt mikiS af honum og hélt minningu hans mjög í heiSri.
Þó aS Benedikt gætist lítt aS skólastjórn og stjórnmálaviShorfi
dr. Björns M. Ólsens, mat hann ætíS mikils vísindamennsku hans,
en af kennurum sínum í skóla hafSi Benedikt rnestar mætur á
íslenzkukennaranum, Pálma Pálssyni, og Bjarna Jónssyni frá
Vogi. MeS þeim Bjama tókst vinátta, sem entist meSan þeir lifSu
báSir, enda gerSust þeir snemma samherjar í stjórnmálum. Greindi
þá ekki á um höfuSmál — aS Sambandslögunum undanskildum.
SkrifaSi Benedikt merka minningargrein um Bjarna, og var hún
prentuS í Andvara áriS 1927.
Þegar á fyrstu ritstjórnarárum sínum hélt Benedikt fast fram
rétti íslendinga til handrita og forngripa, sem Danir höfSu meS
ýmsu móti fengiS á þeim tímum, þegar þeir liöfSu leikiS íslenzku
þjóSina svo grátt, aS segja má, aS hún hafi á knjám varizt brandi
örbirgSar og dauSa. Skilningur Benedikts á gildi fornbókmennt-
anna fyrir menningu og þjóSerni íslendinga kom og snemma
fram í Ingólfi. í ritdómi um útgáfu þá af Sæmundar-Eddu, sem
kom út á forlagi SigurSar Kristjánssonar bóksala, segir svo:
„KvæSin í Sæmundar-Eddu eru aS efni og formi hin merki-
legasta bók, sem nokkur íslendingur getur eignazt, og hefur svo
mikiS menningarafl í sér fólgiS, aS ekki verSur meS orSum lýst.
Þótt Benedikt stundaSi ekki háskólanám í íslenzkum fræSum,
varS hann þegar á ungum aldri einn hinn fróSasti sinna sam-
tíSarmanna um sögu íslands, bókmenntir og málfræSi — og þá
einkum bókmenntirnar fornu og fornmáliS. Valdimar ritstjóri
Ásmundarson bafSi búiS allflestar Islendingasögur til prentunar
fyrir SigurS Kristjánsson. ÁriS 1910 eSa 1911 leitaSi SigurSur til
Benedikts um aS búa nýjar útgáfur sagnanna undir prentun,
jafnóSum og þeirra væri þörf. Benedikt tók verkiS aS sér, og
síSan annaSist hann smám saman útgáfu meginþorra íslendinga-
sagna. Hann vandaSi mjög þetta verk, samanburS viS binar
beztu vísindalegar útgáfur, prófarkalestur og nafnaskrár. RitaSi
hann formála viS alþýSu hæfi fyrir mörgum sagnanna, og eru