Andvari - 01.01.1956, Blaðsíða 51

andvaki
Benedikt Sveinsson
47
þeir skemmtilega og skipulega skrifaðir. Bæði þar og í vísnaskýr-
ingunum kemur fram sitthvað, sem fræðimenn höfðu ekki áður
veitt athygli, enda sagði Arni prófessor Pálsson um Benedikt
sextugan, að hann hefði í íslenzkum fræðum „komið auga á
^nargt, sem enginn hefur áður séð, — heyrt margt og skilið
niargt, sem öðrum hefur verið hulið.“
I þessu sambandi er vert að minna á ritdóm, sem Benedikt
skrifaði í blaðið Framsókn í apríl 1937 um útgáfu Fornritafélags-
ms af Grettissögu. Þar sýndi hann fram á það fyrstur manna
með óyggjandi rökum, að sá, sem ritaði söguna í þeirri mynd,
sem hún nú er í, hlaut að hafa haft með höndum aðra fyrri gerð,
skrifaða af Sturlu lögmanni Þórðarsyni. Sigurður Nordal prófessor
fasrði síðar í bæklingi fyllri rök að hinu sama, og mun það nú
viðurkennt af öllum fræðimönnum. Rökin að þessu verða ekki
rakin hér, en eitt atriði skal tekið upp úr ritdóminum til gam-
ans. „Má drepa á,“ segir Benedikt, „að villa virðist hafa verið
1 frumriti því, sem handritin eiga rót til að rekja, en varla hefur
Verið í „frumsögninni". í 14. kapítula er lýsing á Gretti ungum,
sem heldur „ljótum og óþekkum strák,“ sem nú mundi kallað.
Segir þar: „Hann var mjök ódæll í uppvexti sínum, fátalaðr ok
nþýðr, bellinn bæði í orðum ok tiltektum. Ekki hafði hann ást-
riki mikit af Ásmundi föður sínum, en móðir hans unni honum
nrikit." Svo segir: „Grettir Ásmundarson var fríðr maðr sýnum“
~~ og hversu var fríðleikurinn? — „breiðleitr ok skammleitr, rauð-
hasrðr ok næsta freknóttr, ekki bráðgörr meðan hann var á barns-
aldri“.“ Benedikt bendir á, að þ ama hljóti upphaflega að hafa
staÖið: „Eigi fríðr maðr sýnum,“ og getur víst enginn um það
efazt, þegar á annað borð hefur verið á það bent.
Sigurður Kristjánsson hafði falið dr. Bimi Bjarnasyni frá
Viðfirði að sjá um útgáfu Sturlungu, en honum entist ekki heilsa
ril að ljúka því starfi. Sá Benedikt um útgáfu tveggja síðari bind-
anna af fjómm, samdi formála fyrir síðasta bindi og nafnaskrá
fyrir allt ritið. Er nafnaskráin geipimikið verk og hefur verið
mjög vandunnið, því að í Sturlungu kemur fram mikill sægur
4