Andvari - 01.01.1956, Blaðsíða 27
andvari
Benedikt Sveinsson
23
Benedikt Sveinsson var valinn til að flytja ræðu í Reykjavík
hinn 17. júní þetta vor. Þar mælti hann meðal annars á þessa leið:
„Jón Sigurðsson hóf það merki, sem þessi þjóð mun fylgja
fram til lulls sjálfstæðis. Hann féll frá áður en fullnaðarsigur
var unninn. En „vér mótmælum allir“ að fleygja því merki frá
oss, „vér mótmælum allir“ að víkja fótmál af þeirri braut, sem
til framtíðarlandsins liggur — hvað sem í boði er. Meðan vér
gerum það, þá munum vér Jón Sigurðsson.“
í Ingólf skrifaði Benedikt margar skeleggar greinar þetta
sumar. í grein, sem birtist hinn 12. júlí, sagði hann:
„Fyrr eða seinna hlýtur hver þjóð að brjóta af sér öll slík
bönd — eða deyja að öðrum kosti. Séu böndin svo ger, að hún
fái ekki brotið þau, þá eyðist hún sjálf og önnur alfrjáls þjóð
hemur í hennar stað.
Þetta er lögmál lífsins. Og þeim, sem á móti því vinna, eru
vís forlög nátttröllsins.“
Stundum hnigu úr penna Benedikts, þá er hríðin harðnaði,
°rð, sem voru bitur í garð andstæðinganna:
„Hið konungkjöma og krossaða riddaralið dönsku stjórnar-
tnnar bregður ekki vana sínum. En það stendur á bændunum
íslenzku. Þeir mótmæla því 10. september að verða danskir ís-
lendingar.“
Daginn fyrir kjördag barst til íslands sú fregn, að Alberti,
lyrrverandi íslandsráðherra og sá, er smeygði íkveikjuefninu inn
1 stjórnarskrárfrumvarpið 1902, hefði gengið á vald réttvísinni
°g kært sjálfan sig fyrir hin stórkostlegustu fjársvik. Þessi frétt
vakti geipilega athygíi, og þótti sumum sem hún hefði nokkurt
táknrænt gildi.
Frumvarpsandstæðingar höfðu gengið í einn ílokk, og hlaut
hann nafnið Sjálfstæðisflokkur. Andstæðingar frumvarpsins
oefndu fylgjendur þess oftast innlimunarmenn, en frumvarpið
sjálft var kallað up'pkastið. Strax og fregnir fóru að berast um
orslit í kosningunum, þótti sýnt, hvert straumurinn lægi. Bene-
dikt Sveinsson hafði boðið sig fram í átthögum föður síns, Norður-