Menntamál - 01.09.1964, Síða 30
24
MENNTAMAL
Nái barnið hins vegar ekki valdi á lestrartækninni á eðli-
legum tíma, skerðast þroskamöguleikar þess óhjákvæmilega,
og hætta er á sálrænum truflunum, sem torvelda ekki að-
eins eðlilegan námsárangur, heldur geta skaðað varanlega
geðheilsu einstaklingsins.
Samkvæmt fræðslulögum okkar er þess vænzt, að við lok
þriggja ára skólagöngu séu börnin orðin svo vel læs, að þau
geti án mikillar fyrirhafnar lesið kennslubækur á léttu máli
og tileinkað sér efni þeirra, enda gerir námsskrá barnaskól-
anna ráð í'yrir, að þá hefjist iesgreinanám, sem að verulegu
leyti byggist á sjálfstæðum lestri nemandans. Þar með er
lestrarkunnáttan hætt að vera markmið í sjálfu sér og er
orðin að tæki til öflunar fróðleiks.
Lestregða.
Mikill meirihluti barnanna verður læs einhvern tíma á
þrem fyrstu skólaárunum, nokkur jafnvel fyrsta árið. En
reynslan sýnir, að allstór hópur barna nær ekki þessu marki
á tilskildum tíma. Þessi börn dragast venjulega aftur úr
jafnöldrum sínum þegar í upphafi skólagöngunnar, og
nokkur hluti þeirra á við meiri eða minni lestrarörðugleika
að stríða alla sína skólatíð — sum þeirra ljúka raunar aldrei
skyldunáminu. Þessi börn mun ég hér á eftir nefna lestreg
og vangetu þeirra í lestri lestregðu.
Um fjölda lestregra barna á íslandi er ekki vitað með
vissu, þar sem engin rannsókn hefur verið gerð á lestregðu
hér á landi. Skólabörn eru að vísu prófuð í lestri í barna-
skólunum, en með lestrarprófi, sem hvorki lætur í té vitn-
eskju um efnisskilning né prófar nógu nákvæmlega vélræn-
an lestur byrjenda og lestregra barna. En þrátt íyrir þessa
annmarka raddlestrarprófsins, gefur það vissulega nokkra
vísbendingu í þessu efni.
Samkvæmt athugun á lestrareinkunnum skólabarna í
Reykjavík vorið 1958, höfðu 21.7% níu ára barnanna enn
ekki náð einkunninni 5 eftir 3ja ára skólagöngu, og jafn-