Menntamál - 01.09.1964, Qupperneq 49
MENNTAMÁL
43
leikni, sem börnin urðu fyrir í sumarleyfinu, vannst ekki
upp almennt næsta skólaár. Börnin virtust stöðugt vera á
eftir í sama hlutfalli og við byrjun 2. skólaárs.
Tveir aðrir þekktir uppeldisvísindamenn, Morphett og
Washburne, rannsökuðu áhrif þess að seinka kerfisbundnu
lestrarnámi, þar til um miðbik 2. skólaárs. Þeir völdu til
tilraunarinnar hóp 50 barna, sent voru eins lík og mögu-
legt var livað viðvék aldri og greindarfari og vaxin upp úr
sams konar umhverfi. Helmingur barnanna fékk enga lestr-
arkennslu, þar til um miðbik 2. skólavetrar, eða þegar þau
voru 7i/2 árs, en hinn helmingur barnanna lékk venjulega
lestrarkennslu allt frá byrjun eða frá því þau voru 6 ára
gömul.
Rannsóknin leiddi í Ijós, að þegar í lok 3ja bekkjar höfðu
börnin, sem enga beina lestrarkennslu fengu fyrr en um
miðbik 2. skólaárs, náð hópnum, sem hóf lestrarnám á
venjulegan hátt í 1. bekk. Og ekki nóg með það, næstu ár-
in á ei'tir höfðu börnin, sem byrjuðu lestrarnámið ekki fyrr
en 71/2 árs, öllu betri útkomu í lestrarpróíunum. Samkvæmt
matsstiga, sem notaður var af kennurum barnanna, sem
þekktu þau mjög vel, sýndu börnin, sem hófu ekki lestrar-
námið fyrr en 7i/y árs, meira sjálfstæði, námfýsi og sam-
starfshæfni heldur en börnin, sem hófu lestrarnámið ö ára
gömul.
Niðurstöðurnar sýndu með öðrum orðum, að fjölbreyti-
leg uppeldisleg áverkan, það mætti kalla það leikskóla-
kennslu, hafði betri áhrif, hvort heldur var á lestrarnámið
sjálft eða almenna velsæld og samlíf í skólanum, heldur en
umsvifalaus, kerfisbundin lestrarkennsla. Niðurstiiður
fjölda annarra rannsókna, bæði vestan hafs og austan, benda
í sömu átt.
Ég er þess fullviss, að lestrarkennsla sex ára barna er var-
hugaverð. Hún er oft skaðleg eins og áður er á vikið, og
miðað við það, að skólarnir séu jæss umkomnir að láta
þessa þjónustu í té, er hún gagnslaus og einfaldlega byggð