Æskan - 01.11.1975, Blaðsíða 76

H. G. Wells:
Tímavélin
11. KAFLI
POSTULÍNSHÖLLIN GRÆNA
Um nónbil náðum við til postulínshallarinnar grænu,
og var hún mannlaus og að mestu ( rústum. Glugga-
rúðurnar voru brotnar, og víða var græni liturinn
fallinn af málmumgjörðum glugganna og málmurinn
étinn sundur af áhrifum vatns og lofts. Höllin stóð
á grasi grónum sandhól og var þaðan fagurt um að
litast.
Efniviðurinn í þessari miklu byggingu reyndist í
raun og veru hreint postulín, og voru veggirnir þakt-
ir áletrunum, sem ég gat ekki þýtt. Ég var svo fávís
að halda, að Vína mundi geta þýtt þetta letur fyrir
mig, en komst brátt að raun um, að hún hafði ekki
einu sinni hugmynd um í hverju listin að lesa væri
fólgin. Ég held mér hafi alltaf fundist Vína vera lík-
ari mannlegri veru en hún var í raun og veru vegna
þess, að ástúð hennar var svo mannleg.
Þegar komið var innfyrir hinar voldugu vængja-
hurðir hallarinnar, sem voru opnar og brotnar, gat
að líta langan sal með mörgum gluggum. Mér datt
strax í hug gripasafn. Á tígulsteinsgólfinu var þykkt
lag af ryki: meðfram veggjunum stóðu alls konar
kynlegir hlutir í löngum röðum, og var sama þykka
ryklagið á þeim öllum. Tók ég þá eftir ferlíki einu í
miðjum salnum, sem við nánari athugun reyndist
vera geysistór beinagrind af einhverri frumaldar-
skepnu. Þóttist ég kenna af lögun fótanna, að dýr
þetta mundi mjög í ætt við ferfætlu þá, sem Megat-
herium kallast. Lágu bein úr hrygg dýrsins við hlið-
ina á beinagrindinni eins og þau hefðu hrunið úr
henni og á einum stað hafði rigningarvatn lekið inn
um rifu á þakinu og leyst hana upp, þar sem það
hafði komið niður. Innar í sal þessum fann ég gríðar-
stóra beinagrind af skriðdýri. Tilgáta mín um, að höll
þessi væri gripasafn, var því rétt. Út við hliðarvegg-
ina fann ég skáhallar veggkistur, og þegar ég þurrk-
aði af þeim rykið, sá ég, að þær voru með glerlok-
um, eins og nú tíðkast um hirslur á slíkum söfnum.
En þær hljóta að hafa verið loftþéttar eftir því að
dæma, hve margt hafði geymst þar vel.
Það var ekki um að villast, að við vorum stödd á
náttúrugripasafni. ( þessum sal hafði verið dýrastein-
gervingadeild og raðir þær af alls konar steingerv-
ingum, sem stóðu meðfram veggjunum, báru þess ó-
tvíræðan vott, að safnið hafði verið mjög fullkomið,
þótt það bæri nú öll merki hrörnunarinnar. Dauða-
þögn drottnaði hér innan veggja. Fótatak okkar
heyrðist ekki, því þykkt rykið á gólfinu kæfði það.
Vína hafði verið að ieika sér að ígulkeri niður ská-
hallt glerlokið yfir einum gripakassanum, en nú kom
hún til mín stillileg á svip og stakk hönd sinni í lófa
minn, þar sem ég stóð og starði í kringum mig. Ég
var í fyrstu svo steini lostinn yfir þessum forna minn-
isvarða mannlegs hyggjuvits, að engin önnur hugs-
un komst að. Ég hætti jafnvel að hugsa um tímavélina.
Eftir stærð grænu postulínshallarinnar að dæma,
hlaut hún að geyma margt fleira en þetta safn af
dýraleifum frá frumöld. Ef til vill voru þar llka salir
með forngripasöfnum eða jafnvel bókasöfn.
Allt í einu þrýsti Vína sér fast upp að mér. Þessi
hreyfing hennar var svo snögg, að ég hrökk saman.
Ég mundi varla hafa tekið eftir, að gólfinu hallaði
sífellt niður á við, ef hún hefði ekki bent mér á það.
Sá endi salarins, sem við höfðum komið inn um,
var alveg yfir jörðu, og báru langir og mjóir gluggar
á stafni hans næga birtu. En eftir því sem innar kom
í salinn, eða neðar, minnkaði dagsljósið. Ég hafði
verið svo niðursokkinn í að athuga vélamar, að ég