Prestafélagsritið - 01.01.1933, Blaðsíða 107
100
Ásmundur Guðmundsson:
Prestafélagsritiö.
sem þær hafa lagt. Yngri kynslóðin vantreystir honum
til að hera framtíðarbygginguna og vill ekki reisa hana
á honum. Mennirnir eru sjálfum sér sundurþykkir og ótal
veðrabrigði í lofti.
í öllu þessu umbrota og byltingaróti vorra tíma má þó
finna sameiginlega þrá, volduga og sterka, eftir veruleika
og lífi. — Á hugsjónir hefir slegið fölva, nema því aðeins
að trygt sje talið, að unt sé að ná þeim í raun og veru.
Menn liirða ekki um það að skoða tilveruna í einhverjum
hugsæisljóma, heldur vilja þeir horfast í augu við blá-
kaldan veruleikann. Það er betra að horfa lægra og láta
minna, en halda sér í þess stað við ástandið eins og það
er og þora að byggja á því með djörfung og hugprýði,
óttalaust og æðrulaust. Það þarf að grafa fyrir nýjum og
traustari grunni og losna við rof gamalla blekkinga, svika
og hræsni. Háar skýjaborgir mega hrynja og eiga að
hrynja fyrir lágreistara en traustara húsi. Eldri staðhæf-
ingar og kenningar stoða nú ekkert lengur einar út af fyrir
sig. Þær verður að prófa í eldi gagnrýninnar og lífsreynsl-
unnar og halda því einu, sem stenzt þá raun. Menn verða
sjálfir að þreifa fyrir sér og leita, og forðast af fremsta
megni að villa sér sýn á nokkurn liátt. Hvort þeir sjái sig
og tilveruna eftir þá rannsókn og leit í bjartara eða dáprara
ljósi en áður, skiftir ekki mestu máli, heldur hitt, að þeir
sjái hana í réttara eða réttu ljósi. Þeir mega ekki lengur
ganga duldir þess, sem skylt er að vita, að þeim er ekki
búinn staður á draumþingum, heldur hér í veruleikans
heimi. Það er lífið, eins og það er, sem nútímakynslóðin
þráir, djúpt og heitt, laust við alt, sem eldri kynslóðir
hafa byrgt það með, ungt og frjálst eins og liðandi stund.
Lífið felur í sér óskir hennar og þrár. Alt, sem liindrar
það, er ilt, alt, sem veitir fram straumum þess, er gott.
Ljúfast af öllu og eftirsóknarverðast er að finna það svella
fram í hverja æð og taug. Að því miða skemtanirnar, í-
þróttirnar, hraðinn mikli, sem menn vilja hafa á öllu, og
siðast en ekki sízt hneigðin iil samtaka og félagsskapar.