Sjómannadagsblaðið - 01.06.1989, Qupperneq 100

98
SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
Hverfur hann að þessu mæltu á
braut og hrekkur nú Indriði upp og
finnst hann sjá á eftir manninum.
Ætlaði honum að ganga illa að festa
blund á ný en það tókst þó, og svaf
hann af til morguns að venju.
Næstu nótt leggst Indriði enn fyrir
í sömu kojunni og fer það sem fyrr að
hinn ókunni gestur kemur að vitja
hans. Skipar hann Indriða enn á
brott úr koju sinni, en Indriði neitar
sem fyrr. Þá snýr maðurinn sér við,
þannig að Indriði sér í hnakka hans
og blasir þá við honum sundurklof-
inn hausinn og sér Indriði beint í gap-
andi sárið á hnakkanum og hrekkur
hann nú upp með andvælum og setzt
framá stokkinn. Sér hann þá hvar
maðurinn hverfur út um dyrnar um
leið og hann sjálfur vaknar til fulls.
Nokkurn hroll setti að Indriða við
þetta, en leggst þó fyrir aftur í koj-
una, en svaf óvært það sem eftir var
nætur, því að honum hafði þótt sýnin
óhugnanleg.
Næstu nótt sofnaði hann sem fyrr í
þessari koju og varð þá einskis var né
heldur nokkru sinni, þær nætur sem
hann var þarna einn um borð eftir
þetta. íslenzk þrjóska hefur birzt í
mörgum myndum og nær út yfir gröf
og dauða og hefur hinn dáni Frans-
maður séð, að frekari ásókn myndi
þýðingarlaus.
Þriðju söguna, sem hér hefur verið
valin með tilliti til öruggra sögu-
manna, segir kempan Jón Tómas-
son, látinn fyrir allmörgum árum, og
var á sinni tíð skútumaður, togara-
skipstjóri og útgerðarmaður, og list-
málari. Hann var afrenndur maður
að afli, Jón iðkaði grísk-rómverska
glímu með Sigurjóni á Alafoss. Hann
og skynsemdarmaður sem hinir
tveir.
Mannskaðaveðrið 7. apríl 1906 er
öllum minnisstætt, sem annars voru
komnir til vits, þegar það var. Það
fórust 69 menn í þessu veðri. Einn
manna tók út af Valtý, 48 menn fór-
ust með skútunum Emelíu og Sophie
Wheatly á Mýrunum og loks 20
menn með Ingvari hér á Hjallasker-
inu við Viðey og varð mönnum það
mesta harmsefnið, vegna þess, að
það blasti við fólki héðan úr Reykja-
vík, en auðvitað hafa slysin á Mýrun-
um gerzt með svipuðum hætti. Eg
var á skútunni Hafsteini með Jóni
Olafssyni, síðar alþingismanni og
bankastjóra, en hann var mikill skip-
stjóri.
Þetta var mín fyrsta vertíð til sjós.
Þann 27. marz vorum við staddir suð-
ur á Selvogsbanka og var reytings-
fiskur undir. Upp úr hádeginu fór að
hvessa af norðaustri og veðurútlitið
var skuggalegt. Við fórum því að
gera sjóklárt, þrírifuðum og lögðum
skútunni til. Það stóð heima, að
þegar við höfðum lokið við að ganga
frá, var komið kolvitlaust veður. Það
sást ekki út fyrir borðstokkinn þá 8
sólarhringa, sem við lágum þarna til
drifs. Skipið varðist vel áföllum. Þær
vörðu sig endalaust þessar skútur ef
þeim var lagt til í tæka tíð, en á for-
miðdagsvaktinni þann 4. apríl verður
það, að það ríða á skipinu brotsjóir á
bæði borð og kaffærðu það, stór-
seglsbomban brotnaði eins og eld-
spýta og allt ofandekks, fiskikassar
og þess háttar hvarf fyrir borð. Þessi
ósköp stóðu ekki nema andartak, en
þá kyrrðist sjórinn og skútan varði
sig, eins og áður. Strax og við fengum
færi á og skútan var komin úr kafinu
fórum við að dytta að ofandekks, svo
sem kostur var á.
Þegar vindur hafði gengið til aust-
urs og hægt hafði, var tekið til að
sigla. Seinni part dagsins stytti upp
hríðina og það sá til lands í fyrsta
skipti í þessa 8 sólarhringa. Við sáum
til jökuls og héldum fyrst, að það
væri Eyjafjallajökull, en við nánari
aðgát reyndist þetta vera Snæfells-
jökull. í stað þess, sem við höfðum
reiknað með að driftin yrði mest
austur með landinu þessa rúmu viku,
sem við lágum til drifs og sáum ekki
til lands, hafði okkur drifið meir
vestur á bóginn og við vorum því
ekki í vafa um hvar við höfðum
verið, þegar við urðum fyrir áfallinu
mikla, okkur hafði rekið yfir Geir-
fuglaskerin. Á þeim skerjum hafa
margir steytt og eru fæstir til frásagn-
ar og tvær skútur veit ég um, sem
örugglega fórust á þessum skerjum
— en það er nú önnur saga.
Við komumst inn til Reykjavíkur
þann 6. apríl eftir 3 vikna túr og höfð-
um þá verið matarlausir um hríð
vegna þess að eldsneytið var þrotið
og við gátum ekki soðið okkur fisk-
inn sem var í lestinni. Einnig vorum
við orðnir vatnslausir.
Þegar við komum inn til Reykja-
víkur og lögðumst á höfnina, var
veður komið vestan með éljagangi en
þó allhægt veður. Við lögðumst fyrir
stjórnborðsakkeri í skjóli við Grand-
ann og Örfirisey. Kvæntu mennirnir
allir hröðuðu sér frá borði, svo sem
kvæntra manna er siður, þegar kom-
ið er í heimahöfn, en við þrír sem
ekki áttum á neitt víst að róa í landi
vorum hafðir um borð að gæta skips-
ins og átti að færa okkur mat um
borð. Það var orðið áliðið kvölds
hinn 6. apríl þegar mennirnir fóru í
land og var þá vel fært róðrarbát milli
skips og iands, og væntum við mats
fram til okkar innan ekki langs tíma
því að garnir okkar gauluðu orðið
svo að heyra mátti langar leiðir. Þessi
bátur kom ekki það kvöldið. Hann
herti skyndilega veðrið svo að ófært
varð um höfnina. Við máttum því
enn herða sultarólina. Við slökuðum
einum lið af keðju til viðbótar því
sem úti var og fórum síðan niður í
lúkar og tíndum á okkur allar þær
spjarir, sem finnanlegar voru og
lögðumst til hvíldar. Við vorum
þreyttir og slæptir og sulturinn varn-
aði okkur ekki svefns, þó hann væri
sár. Ekki höfðum við lengi dormað,
þegar við heyrðum að bátur skall í
skipshliðinni. Við blessuðum skips-
félaga okkar fyrir að brjótast um
borð í myrkri og foráttu veðri, og
rukum upp að taka á móti þeim. Það
reyndist enginn bátur vera við
skipshliðina og engan sáum við
manninn. Við stóðum nú þarna í
hríðinni og myrkrinu ofan dekks og
bölvuðum og vissum ekki hvað við
ættum helzt að halda um þennan at-
burð. Þegar við töldum sýnt, að hér
væri enginn lifandi maður á ferð fór-
um við niður aftur vonsviknir og
hreiðruðum um okkur á ný.
Veðrið fór harðnandi og var kom-
ið afspyrnuveður. Ekki höfðum við
lengi verið niðri, þegar við heyrðum
mikinn fyrirgang uppi og var keðjan
dregin fram og aftur um dekkið, líkt
og verið væri að mana hana, en svo er