Eimreiðin - 01.04.1931, Blaðsíða 46

150
DR. JEAN CHARCOT
eimreiðiN
vísindi, að dr. Charcot fanst með öllu óviðunandi, að Frakkar
ættu þar engan hlut að máli. Hann ákvað því að verja mest-
um hluta eigna sinna til þess að koma þessari hugsun í fram-
kvæmd. En bæði stjórnin, ýms félög og málsmetandi menn
styrktu hann til fararinnar með fjárframlögum og öðru.1) Það
reið á að hraða ferðinni sem mest, til þess að Frakkar yrðu
ekki á eftir hinum þjóðunum. En peningasöfnunin gekk seint,
og í vandræðum sínum ætlaði dr. Charcot að selja ýmsa dýr-
gripi, sem hann átti, en þá skaut dagblaðið »Le Matin« að
honum 150.000 frönkum, og 15. janúar 1903 var farið að
byggja skipið *FranQais*, sem að vísu var lítið, en bygt með
það fyrir augum að geta brotist gegnum hafís. Sama ár, 27.
júní, hljóp það af stokkunum, en þótt skipið sjálft væri sterkt
og vel bygt, þá kom þó brátt í ljós, að reiðinn samsvaraði
því ekki, ef vindur var á móti, og að vélin var alsendis ónóg-
Vmsir aðrir gallar voru og á skipinu, sem stöfuðu af því, hve
undirbúningstíminn var naumur. Alt voru það sjálfboðaliðar,
sem fóru tneð dr. Charcot þessa ferð, bæði vísindamenn og
skipshöfn — og færri komust með en vildu. Eg hef átt kost a
að kynnast nokkrum af þeim vísindamönnum, sem fóru með
honum þenna fyrsta leiðangur til suðurheimsskautsins, og
varla mun of sagt, þótt ég segi, að þeir dázt að honum og
meta hann hverjum manni fremri, og svo mun vera um alla
æðri sem lægri, er verið hafa með honum í þessum svaðil'
förum.
Hinn frægi Robert Scott,2) sem var fyrir enska leiðang1"
inum og var vinur og aðdáandi Charcots, kallaði hann aldrei
annað en „the polar gentleman“, og vildi með því tákna göfg*
hans og tigna framkomu, en einnig hugrekki hans og járn-
vilja. Því að til þess að fara landkönnunarferðir til heimS'
skautanna, er ekki nóg að vera góður sjómaður og hafa go^
skip. Foringi slíkrar farar þarf einnig að vera hagsýnn og
1) T. d. gaf landafræðifélagið 5000 franka, náttúrusafnið 3000 franka>
önnur félög Iögðu fil vísindaleg áhöld og hermálaráðherrann lagði
100 tonn af kolum.
2) Robert Scott fór aftur til suðurheimsskautsins 1910 og kows*
þangað 18. jan. 1912, en þá var Amundsen kominn þangað fyrir skömniu-
Scott og 5 menn með honum létu þar lífið af hungri og kulda.