Eimreiðin - 01.01.1932, Page 133

EIMREIÐIN
Arnór Sigurjónsson: ÍSLENDINQASAGA, AKUREVRI 1930.
Bók þessi byrjaði að koma út 1930. Er hún í þremur heftum, og kont
s'ðasta heftið á markaðinn síðastliðið haust. Naer sagan alt frá upphafi
hl vorra tíma eða til ársins 1930.
Það er alt annað en létt að skrifa góða kenslubók í íslandssögu,
lafnvel þótt fyrir alþýðuskóla sé, meðan engin rækileg íslandssaga hefur
verið samin, og mörg tímabil í lífi þjóðarinnar eru með öllu órannsökuð.
^ meðan svo standa sakir, er erfitt að öðlast réttan skilning á samhengi
SoSunnar. — Er það trauðla vanzalaust söguþjóðinni, íslendingum, að
hafa ekki kannað Iífsferil sinn á liðnum öldum.
Höf. skiftir bók sinni í fimm aðalþætti: Upphaf íslendinga, landnám
°9 þjóðveldi á íslandi, kirkjuveldi, konungsveldi og upphaf þjóðveldisins
^Via. £r efnisskipun þessi allglögg að öðru en því, að orðið þjóðveldi
a ekki við um stjórnskipulag vort nú, þareð hér er þingbundin konungs-
s,lórn en ekki þjóðveldi (republik). Innan þessara þátta gerir höf. sér
lar um að skipa efninu meir niður eftir skyldleika en tímaröð. Tekur
^enn stjórnarfyrirkomulag, atvinnuvegi o. s. frv. innan hvers þáttar, hvert
ul af fyrir sig, án tillits til tímatals. Er það að mörgu leyti kostur á
^enslubók, að' samskonar efni sé í samhengi, þótt það á hinn bóginn
2efl orðið galli, ef tímaröðin ruglast um of. T. d. er það helzt til mikil
r°skun á tímatals-samhengi að Iáta frásögnina um tilraunir Ólafs Har-
aldssonar til að ná íslandi undir sig 1024 koma á eftir viðburðum, er
Serast 1253.
Sumstaðar hefur höf. gengið illa að fella efnið inn í þann ramma.
ar hann hefur markað því með fyrirsögninni, t. d. hefur hann fund Vín-
ands og Grænlands í kaflanum um bjargræðisvegi. í kafla, er heitir vegur
onungsvaldsins, skýrir hann frá hrakförum fulltrúa konungsvaldsins, hrakn-
Ul9i Alfs úr Króki og drápi Smiðs Andréssonar og Jóns skráveifu. Afdrif
hessara manna benda á, að vegur konungsvaldsins hafi ekki verið ýkja
mikiII um þær mundjr.
Saga þessi er og nokkuð frábrugðin öðrum íslandssöguágripum að
Pvi. að nokkru meir er gripið á atvinnulífi og verzlun þjóðarinnar en
VeU)a er til í slíkum bókum, og er það ávinningur næsta mikill. Er þar
a vel gerð grein fyrir byltingu þeirri, er varð í atvinnulífi og lifnaðar-
a,,um þjóðarinnar, einkum á síðari hluta 14. aldar og á 15. öld, er