Uppeldi og menntun - 01.01.1992, Qupperneq 86

Gretar Marinósson og Kolbrún Gunnarsdóttir
staðreynd.19 Þar sem tekist hefur að vinna bug á tregðulögmálinu þarf ekki að ræða
um endanlegar flokkanir heldur fá nemendur þá kennslu sem þeir þurfa helst á að halda
þar sem best hentar hverju sinni. í slíku skipulagi felst von um að samskólinn geti
orðið að veruleika.
Ráðgjafarþjónusta fræðsluskrifstofa á samkvæmt lögurn um grunnskóla 1991 að
vera grunnskólum til aðstoðar og ráðgjafar vegna nemenda sem erfitt eiga með nám.
Ráðgjafar- og sálfræðiþjónusta grunnskóla var lögfest 1974 og ætlað mikilvægt
hlutverk til stuðnings skólum, sem þá skyldu leggja af röðun í bekki eftir
námsárangri. Reglugerð um þjónustuna20 kvað á um lágmarksfjölda starfsmanna
miðað við nemendafjölda. Fjárveitingar til fræðsluskrifstofa hafa hins vegar ekki verið
í samræmi við reglurnar og þjónustan óvíða náð tilætluðum styrk21. í staðinn hafa
aðrir aðilar tekið að sér hluta af áætluðu verksviði þjónustunnar, svo sem
námsráðgjafar, sérkennarar, Unglingaheimili ríkisins, Greiningar- og ráðgjafarstöð
ríkisins, svæðisstjórnir um málefni fatlaðra og Rauði krossinn. Þetta lýsir brýnni þörf
fyrir aukna aðstoð og ráðgjöf við börn og unglinga en fjármagni til að mæta þeirri þörf
er ekki beint til grunnskólanna nema að takmörkuðu leyti. Sá öflugi stuðningur
sérfræðinga við grunnskólann og nemendur hans, sem lögin frá 1974 gáfu vonir um að
gæti stuðlað að skóla fyrir alla, hefur því ekki orðið að veruleika.
Af ofangreindum bollaleggingum um viðhorfin í samfélaginu og aðstæður í
almennum grunnskólum drögum við þá ályktun að eins og staðan er nú sé sumum
nemendum farsælla að ganga í sérskóla eða sérdeild fremur en í heimaskóla sinn.
5. Er skóli fyrir alla framkvœmanlegur hér á landi?
Astæður þess að við teljum ekki rétt að leggja sérskóla alfarið niður hérlendis að svo
stöddu eru f stuttu máli þær að
- almennir grunnskólar ráða fæstir við að bjóða fötluðum nemendum nám við
hæfi;
- umönnun sumra þeirra nemenda sem nú eru í sérskólum er svo umfangsmikil
og kostnaðarsöm að hagkvæmast er að sinna henni við sérhæfðar aðstæður
sem nýtast sem flestum;
- æskilegt er að geta boðið foreldruin fatlaðra barna val um skólavist fyrir börn
þeirra;
- hætta er á því að sú sérþekking og færni í meðferð og kennslu fatlaðra, sem
aflað hefur verið og þróuð í sérskólunum, fari forgörðum og staðni ef þeireru
lagðir niður.
19 Jory 1991.
9 n
- Ref’luf’eró um rádgjafar- og sál/rwdiþjónusIu grunnskóla 1980.
Kristinn Björnsson 1992.
84