Iðunn : nýr flokkur - 01.10.1934, Blaðsíða 82

368
Kommúnismi og kristindómur.
IÐUNN
viss andleg lögmál stjómi heiminum, sem áriðandi sé
að Iæra að þekkja og haga sér eftir.
Eitthvað af þessu hefir auðvitað verið í öllum trú-
arbrögðum. En í meðferðinni hafa trúarbrögðin orðið
þeirri hættu undirorpin að tapa sinum lifandi sann-
færingarþrótti og steinrenna í innantóma siðasök. Það
verður, þegar kennisetningarnar verða alt í öllu. Að
vera trúaður í hinni síðari merkingu er að grípa dauða-
'haldi í einhverjar arfgengar kennisetningar. Slik trú
getur auðvitað verið sannfæring. Kennisetningin sam-
svarar þá alveg hugsunarhætti og vitsmunastigi þess
manns, sem aðhyllist hana. En oft er kennisetningin
•aðeins hleypidómur, utanaðlærð, en ekki hugsuð, mis-
skilin jafnvel og afbökuð, en þó varðveitt sem óskeik-
ull vísdómur. Eftir því sem menn eru hrokafyllri og
þröngsýnni, verða þeir trúaðir á þennan hátt, og of-
stækið vex í jöfnu hlutfalli. Að lokum fer svo, að
sannfæringin, sé hún nokkur, kafnar undir glórulausu
ofstækinu, og »trúin« verður að hræsni. Þannig er
þessu háttað um hvaða mál sem er. Þessi tegund trú-
-ar er líka mjög algeng í stjórnmálum. En afleiðing
hennar er alt af hin sama: grimd og óbilgirni. Því að
hún er ekkert annað en ein hlið á drottnunarhvöt
manna — en drottnunarhvötin er runnin af eigingjarnri
rót.
IV.
Tvær ákærur. NÚ VOna éS að SkÚla sé það
hvers vegna mér er litt gefið um trú-
arofstæki, i hvaða mynd sem það birtist, hvort sem
það kemur fram í þjóðkirkjunni eða stjórnmálunum, og
■hvers vegna ég hefi lagt orð í belg á móti því á
báðum þessum sviðum. Það er af þvi, að ég er viss