Iðunn : nýr flokkur - 01.10.1934, Blaðsíða 78

364
Kommúnismi og kristindómur.
IÐUNN
væri fullur af hleypidómum á þessu sviði, og svo
Lenin engu síður, þá má virða það þessum mönnum
nokkuð til vorkunnar. Þeir voru fyrst og fremst fullir
af áhuga fyrir umbótum á kjörum öreiganna, og tók
það hug þeirra allan, en báru hins vegar litið skyn-
bragð á trúarleg efni. Þau trúarbrögð, sem þeir kyntust,
einkum Lenin, voru á fremur lágu stigi. Það er al-
kunna, að rússneska kirkjan var einhver fáfróðasta
og hjátrúarfylsta stofnun af þeirri tegund í Evrópu.
Og Lenin leit á hana, eins og rétt var, sem eins konar
leifar miðaldanna og taldi hana stórlega til fyrirtafar
hinni nýju menningu, sem hann vildi innleiða. Mér
dettur ekki í hug að neita því, að þetta var í höfuð-
atriðunum rétt. En það, sem Lenin skildi ekki, og það,
sem arftakar hans í skoðunum skilja enn þá síður,
er, að grísk-kaþólska kirkjan stóð í sama hlutfalli
við kirkju mentaðra nútímamanna eins og t. d. léns-
stjórn miðaldanna við Sovét-Rússland. Þessir miklu
kennifeður kommúnismans litu á allar trúarlegar
hreyfingar út frá þröngu, tímabundnu sjónarmiði, og
þeir voru, eins og margir aðrir kennifeður, svo hug-
fangnir af sínum eigin kennisetningum, að þeir héldu
að þeir gætu sett öll fyrirbrigði lífsins á sinn vísa
stað inn í kerfið til að styðja ályktanirnar. Slíkar
spilaborgir hefir mannsandinn iðulega bygt sér, og
það hefir venjulega komið í ljós, að þvi meir sem
mönnum hefir verið um það hugað að sanna einhverja
kenningu og einblínt fast á það, því glapsýnni hafa
þeir orðið á gildi röksemdanna. Sjálft lífið hefir sprengt
af sér sérhvern kenningaham, og andleg reynsla
kynslóðanna hefir vaxið upp úr hverri þeirri hringa-
brynju, sem kreddusmiðir, í hvaða málum sem eru,
hafa soðið saman. Og þegar nú hinir harðsoðnu