Iðunn : nýr flokkur - 01.10.1934, Blaðsíða 87
IÐUNN
Kommúnismi og kristindómur.
373
meðferð á börnum, gamalmennum og þurfalingum,
ótal líknarstofnanir o. s. frv. Aldrei hefir mér dottið
i hug að neita, að í mörgu og miklu er menningu
nútímans áfátt. En hitt er líka jafn-ósanngjarnt, að
neita þvi, hvílik geysileg áhrif kristnin hefir haft á
allar mannúðlegar hugmyndir. Og hún hefir líka haft
bein áhrif á stjórnarfarshugmyndirnar. Þetta mun
Skúla verða ljóst, þegar hann verður það vel að sér
að vita, að jafnaðarstefnan og jafnvel sjálfur komm-
únisminn, á að miklu leyti rót sína að rekja til krist-
inna lífskoðana. Upprunalega var kommúnisminn,
eins og ég benti á í hinni fyrri grein, að eins ein
grein hinnar kristilegu lífsskoðunar. Hann var við-
horf hennar gagnvart félagsmálunum. Með því er
ekki sagt, að hann hafi verið íullkomin pólitík. En
þessi kommúnismi frumkristninnar var grundvallaður
á trúarlegum hugsjónum og beinlinis skapaður af þeim.
Kommúnismi seinni tima hefir, eins og óþægt og
illa vanið barn, sem vex upp í vondum félagsskap,
slitið sig úr sambandi við uppruna sinn, farið að af-
neita mömmu sinni og berja hana. En sú staðreynd
stendur óhögguð samt sem áður, að einnig flestar
tilraunir til stjórnarfarslegra umbóta eru runnar und-
an rifjum kirkjunnar, enda þótt þeir, sem að þeim
standa, hvorki skilji það eða vilji við það kannast.
VII.
Niöurlagsorð. Skúla Guðjónssyni finst það líklegt,
að ég neyúist til að viðurkenna það,
sem nýtilegt er í kommúnismanum og sanngjarnt
er að viðurkenna um hann. Þetta gefur talsverða
hugmynd um andlegt ástand þessa manns. Honum er
það vafalaust neyðarkostur að viðurkenna það, sem