Iðunn : nýr flokkur - 01.10.1934, Blaðsíða 83
ÍÐUNN
Kommúnismi og kristindómur.
369
um, að skortur á hógværð og sanngirni hafi illar af-
leiðingar, í hvaða máli sem er. Fyrir þetta hefi ég
verið ásakaður um vantrú af hálfu hins trúarlega of-
stækis í landinu, en um fjandskap við þjóðfélagslegar
umbætur af hálfu hins stjórnmálalega trúarofstækis.
Hvoruga þessa ákæru finn ég mig sekan um í hjarta
mínu ogutel þær einungis fram komnar af þröngsýni
og hvatskeytlegum ofstopa. Kommúnisminn er mér
enginn þyrnir í augum að því leyti, sem hann er um-
bótastefna á mannlegum kjörum og notar eigi ó-
mannúðlegar aðferðir. Ég hefi að vísu enga tröllatrú
á því, að hann sé hin eina endanlega eða heppileg-
asta lausn þeirra mála. Lenin breytti í ýmsu frá hug-
myndum Marx, og þannig munu eftirkomendur Lenins
hverfa frá hans hugmyndum jafnóðum og reynslan
sýnir fram á galla í skipulagi hans — og þannig munu
kynslóðir framtíðarinnar leggja niður eitt skipulagið af
öðru og taka upp önnur ný, eftir því sem breyttar
aðstæður og breyttur hugsunarháttur krefur. — En
sem tilraun til umbóta á mannlegum kjörum er þó
sócialisminn alt af virðingarverð stefna, og allar til-
raunir í þá átt að finna leiðir út úr basli og vesal-
dómi og hvers konar ómenningu þjóðfélaganna þykja
mér bæði sjálfsagðar og æskilegar. Að fyrir forgöngu-
mönnum þessarar stefnu, sumum hverjum, hafi vafa-
laust ráðið brennandi löngun til að ráða bót á mann-
anna meinum, efast ég heldur ekkert um, og mér er
engin nauðung að viðurkenna það.
Gagnrýni mín kemur til skjalanna þar, sem grimd
og ofstæki kemur inn i þessa baráttu, hinir sömu
skaplestir og öllu mannlegu bölvi hafa valdið frá
upphafi; þegar einsýn trú á skipulagið kemur í
staðinn fyrir trú á ærlegar dygðir, þegar farið er að
IðunnXVIII 24