Búnaðarrit - 01.01.1903, Blaðsíða 107
103
„að fyrir skömmu fluttist lítilskreið af íslandi, er þávar kall-
að matskreið, en í vaðmálum hinn mesti varningur, en nú
flyzt og af íslandi hinn mesti og bezti varningur í skreið
og lýsi“.
Það voru góðir timar fyrir landbúnaðinn, er Noregur
fékk hóðan feitina, og vaðmálin, „gæði sem það land mátti ekki
missa“. Noregur þurfti ekki að sækja fisk hingað, en undir lok
13. aldar fer verzlun Noregs æ meir og meir aðkomast i hend-
ur þýzku borganna, og þær vilja fiskinn fremur öllu, og þær geta
borgað, en kaupþoli Noregs fer síhnignaudi. Að vísu fá
þýzku borgirnar eigi að hafa bein skifti við ísland, en ís-
landsfararnir norsku frá Björgvin verða þeirn algjörlega
bundnir og háðir, og kaupa fyrir þá það sem þeir girnast
mest. Breytingin á verzluninni breytir þá mjög svo atviunu-
vegum landsmanna, og sá mikli hnekkir sem þaðan kemur
landbúnaðinura er aðalþátturinn i afturförum íslands, og
felst hollur lærdómur í því að athuga þá grein sögu vorrar.
X.
Brá Ólafsvík varð eg að fá mér fasta fylgd inn í Dali,
fékk eg sem fylgdarmann Einar son sóra Þorkels heitins á
Staðastað, er Einar ákaflega sögufróður maður, og þá eigi
sízt um Snæfellsnes, og rak eg mig oft á, að hann kunni
®yrbyggju mun betur en eg. Eg hafði mist einn dag, en
var tímabundinn við fundarhald í Dölum, og fór því greið-
ara yfir norðanmegin fjallanna, tók mig þó 3 daga sama
leiðin, sem sagt er aðDaðií Snóksdal hafi riðið á 10 stund-
um einhesta á Brún sínum.
Dað er einkar grösugt land upp af víkinni milli Ennis
og Búlandshöfða, og er undirlendið talsvert, og mikið betri
ástæður þar til landbúnaðar en flestir mundu ætla um slik-
an útkjálka. Eróðá er mikil jörð með mörgum hjáleigum
og niður af því hverfi og dálítið innar og austar er Brimils-
vallanesið, ber það allhátt upp, frjótt land og fagurt. Dar
má heita þorp, þvi að býlin eru svo mörg í kringum hið
foi ua höfuðból, og munu flest hafa einhverjar grasnytjar. Þar