Búnaðarrit - 01.01.1903, Blaðsíða 316
312
þeirra eru búnaðarfélög Holtamanna, Grímsnesinga, Hruna-
mannahrepps og fleiri.
Búnaðarfélag Grímsnesshrepps, sem er eitt af myndar-
legustu félögum landsins, ræður að vorinu verkamenn, eða
verkstjóra, 6- -8, er viuna að jarðabótum alt vorið. Félag-
inu er skift í vinnudeildir, og 3—4 búendur í hverri. Hjá
hverjum félagsmanni vinnur verkstjórinn í 3 daga, og er
honum borgað kaupið af félagssjóði. Þessi 3 dagsverk eru
talin einn „hlutur-', og þenna eina „hlut“ fá allir félagsmenn
sem greiða sitt árstillag, og er það 1 kr. — En svo er fé-
lagsmönnum gefíun kostur á að taka fleiri „hluti“, en þó
ekki meir en 3 als, gegn því að greiða 1 kr. i félagssjóð
fyrir „hlutinn11. En skyldir eru þeir að fæða verkstjórann
þá dagana, sem hann vinnur. Með verkstjóra vinna vaua-
lega og eiga að vinna 3 menn, einn frá hverjum deildar-
mauni. Ilver deild er þannig út af fyrir sig, og vinnur í
félagi með því að hver leggur öðrum til manu i skiftum.
Hver félagsmaður er skyldur að vinna 12 dagsverk. Þess-
ari skylduvinnu er fulluægt, þegar verkstjórinn hefir unnið
í 3 daga hjá félagsmanninum, samkvæmt því sem áður er
sagt.
Þetta fyrirkomulag hefir gefist mætavel, enda verður
eigi annað séð, en það hljóti að eiga vel við, eins og hór
hagar til.
Eins og nú er ástatt, þá eru bændur almennast í vinnu-
fólkshraki, og eiga mjög erfitt með að útvega sér daglauna-
menn. Bæði hér sunnanlands og eins í Húnavatns- og
Skagafjarðarsýslu er fjöldi bænda einyrkjar, sem eugan
tíma hafa til þess að viuna að jarðabótum, eða ekki svo
teljandi sé. Þeir verða að annast og vinna sjálfir öll þau
störf er fyrir koma á heimilunum, hirða um fónaðinn, vinna
á túnunum með kvenfólkinu, ferðast, dytta að húsum o.fl.o.fl.
Það er því auðsætt hverjum þeim, sem þekkir til, að um
verulegar jarðabætur getur naumast verið að ræða, þar sem
þannig er ástatt. En svo koma búuaðarfólögin, og þau sem
halda verkamenn, lengri eða skemri tíma, bæta úr þessu,