Búnaðarrit - 01.01.1903, Blaðsíða 214

210
ar geldingar, tel eg hana ekki heppilega eða ráðlega, og
J)ví síðnr er hún nauðsynleg.
Víðast í útlöndum, þar sem eg þekki til, mun það regla
að flestir hestar sóu geltir á öðru ári og þó einkum það
vorið, sem þeir verða fullra tveggja ára. Það er álitinn
heppilegasti tíminn.
Flestum mun kunnugt, að það hefir ákaflega mikil á-
lirif á byggingu, útlit og þróun karldýrsins, hvort það er
látið hafa kynfmri sín óskert eða okki. Má í þessu tillibi
minna á sauðh.udina og uautgripiua jafnt og hestinn. Karl-
dýrseinkennin, sem að útlitinu eiukum eru fólgin í því, að
framparturinn verður tiltölulega meiri en aðrir lilutar líkam-
ans, hverfa að mestu hjá geldinguum. Geðið breytist, skap-
ið verður rólegra og við það verður geldingurinn yfirleitt
íeitlaguari, en ekki vöðvamikill að sama skapi. Nú er það*
svo, að þaö sem í raun og veru gefur kestinum aðalgildi
sitt er miklir og sterkir vöðvai', en jjeir fást því fremur
sem hesturinn á meiri kost á að neyta vöðvanua að stað-
aldri, hreyfa sig, án þess þó að honum sé ofboðið. Við
geldinguna minkar að mun livöt hestsins til að lireyfa sig,
enda eru ógeltir hestar jafnan órórri, en geltir, og hafa því
stöðugt meiri hreyfingu, en við það þroskast vöðvarnir,
verða stærri, sterkari og þolnari og útlit hestsins verður
fegurra; það fóður sem geldingurinn leggur í spik, gengur
hjá hinum meira til vöðvanna. í þessu sambandi vil eg
minna á laungraða liesta; það er alkunna, að þeir sóu yfir-
leitt miklu duglegri og þolnari en aðrir hestarog er það þó
eitki fyrir það, að betur sé með þá farið; þvert á móti. —
Þann tíma æfinnar, sem hesturinn vex og þroskast tiltölu-
]ega langmest og um leið er móttækilegastur fyrir öll ytri
og innri áhrif - tvö fyrstu árin — er þvi einkum áríðandi
að hann njóti alls þess, sem miðað getur að því, að vöxtur-
inn aukist og bætist. Eflaust væri það heppilegast, að þvi
er snertir útlit, styrkleika og þolgæði, að hesturinn væri ó-
geltur öll þroskaár sín, en það er þó ekki ráðlegt frá ann-
ari hlið skoðað; það er sem só mjög hætt við því að hest-