Búnaðarrit - 01.01.1903, Blaðsíða 285
281
víða má finna, t. d. í árfarvegum og fjöru, eða i jörðunni,
en þar er mölin vanalega leirblandin og þess vegna óbrúk-
andi, ef svo mikill leir er í henni að nokkru neini. Mol-
arnir i ármöl, sem brúkuð er í steypu, eiga lielzt að vera
frá */5 þuml. til l'2/a þumi. að þvermáli. Ctrjót í steypu er
mulið með sleggju, og mega engir molar vera stærri en
17„”—2” að þvermáli.
Vatnið, sem brúkað er í steypuna, á að vera hreint;
sjóvatn má ekki brúka við húsabyggingar, vegna þess sem
áður er sagt um saltið.
Samsetning steypunnar fer eftir því, til hvers á að
nota hana. Eigi hún að vera sem sterkust, án þess horft
sé i kostnaðinn, er venjulega brúkað tiltölulega mikið af
sementinu, en þó er ekki minna um hitt vert, að sandurinn
og mulningurinn sé góður og rétt farið að við allan tílbún-
inginn. Stundum er að eins brúkað sement og sandur,
einkum ef það, sem steypa á, er svo þunt, að steinmolar
komast ekki fyrir, svo sem í þunnum pipum. í stærri
hluti, svo sem stóra steina, húsveggi o. fl., er ávalt hrúk-
aður steinmulningur eða möl með, því það sparar semeut
og gerir um leið steypuna sterkari.
Hlutfallið milli sands og steinmulnings í steypunni er
venjulega þanuig, að sandurinu laust mældur er lielmingur
af rúmmáli steinmulningsins. Sementið getur svo verið
meira eða minna í hlutfalli við sandinn. Blöndunin fer
venjulega fram á þaun liátt, að semeutinu er blandað við
sandinn, og fer það í millibilin milli sandkornanna; síðan
er þessu steinlimi blandað saman við mulninginn og hlut-
verk þess er að fylla millibilin milli steinmolanna. Steiu-
límið (sandur og sement) verður því að miusta kosti að
vera eins mikið og holrúmin eða bilin milli steinanna og
helzt dálítið ineira, til þess maður sé viss um að engin hol
verði i steypunni. í möl með mismunandi stórum kornum
eru holrúmin milli kornanna um þriðjungur af öllu rúm-
málinu, en i steinmulningi alt að helmingur.
Blöndunin fer vanalega fram þannig, að sementinu og