Búnaðarrit - 01.06.1927, Blaðsíða 18

232
BUNAÐARRIT
staöinn til þess að geta fært út kvíarnar og haft meiri
eða minni búfjenað á þeim.
En þröngt hefir Snorra Sturlusyni þótt um sig í
Reykholti, því ekki leið á löngu þar til hann hafði úfi-
bú í Stafholti, Svignaskarði, Bessastöðum og máske á
öðrum jörðum að einhverju leyti. Svignaskarð er og hef-
ir altaf verið ágæt útbeitarjöið. Þar er skógland mikið
og skjólasamt fyrir öllum áttum. En þar getur vetrar-
beit þrotið í snjóa eða áfreða vetrum. Á því fjekk Snorri
að kenna harða veturinn 1225—’26. Þá hafði hann á
útbeit í Svignaskarði að minsta kosti, 120 geldneyti og
fjellu þau úr hungri1). Hann setti þau á „guð og gadd-
inn“, og ekkert eða lítið og hrakið fóður ætlað þeim.
Sumarið áður var óvenjumikið óþurkasumar2) og hafa
því heyin verið lítil og stórskemd.
Jeg geri ráð fyrir, að Snorri hafi átt mörg geldneyti
á öðrum jörðum en Svignaskarði þetta ár. Og hvergi
er sagt, að öll geldneyli Snorra í Svignaskarði hafi fall-
ið. Það er eigi senniiegt að svo illa hafi farið. Elstu og
harðgerðustu uxarnir hafa að likindum komist lífs af. —
Jeg hygg, að Snorri Sturluson hafi átt margfalt fleiri
geldneyti en mylkar kýr.
Hann hefir valið sjer Svignaskarð handa geidneytum
og geldfjenaði, einkum gömlum sauðum. En Reykholt,
Stafholt og Bessastaðir voru og eru góðar kúajarðir.
Jeg giska á, með hliðsjón af ýmsum Búalögum o. fl.,
að Snorri hafi getað haft í Reykholti 22 kýr, Stafholti
20, Svignaskarði 15 og Bessastöðum 18, eða samtals á
öllum búunum 75 kýr. Jeg geri ráð fyrir sæmilegri
túnrækt, eins og hún best mun hafa verið á 13. öld,
og að kúnum hafi verið geflð flestum til nytjar alt það
kýrgæft hey, sem fengist hefir á engjum jarðanna.
En Snorri Sturluson átti ekki aliar þessar kýr. Kirkj-
1) Sturlunga II, 142.
2) Sturlunga II, 137; Gömul Fjelagsrit XIV. 45—46.