Hlín - 01.01.1959, Side 124

122
Hlín
Árlega í’eykja vindar þúsundum lesta af fínni mold, frjó-
samasta hluta landsins,. og árlega skola ár og vötn þús-
undum lesta af mold í sjó fram, og enn fer frjósamasti
hlutinn forgörðum. Við köllum okkur menningarþjóð,
en samt fljótum við, eða fjúkum, sofandi að feigðarósi.
Nei, vöknum, hefjumst handa, látum mistök fortíðar-
innar okkur að kenningu verða.
Þó að landbúnaðurinn liafi verið undirstaða lífs okkar
á íslandi í 1000 ár, höfum við enn ekki alrnent lært að
meta moldina, undirstöðu landbúnaðarins. Vísindalegt
viðhorf til hennar hefur verið látið mæta afgangi, og
ekki fyr en á seinustu árurn hlúð að vísi til þess. Ræktun-
arframkvæmdir hafa að vísu verið rniklar, vegna þess að
hugur f'ólksins hefur heimtað framfarir og framkvæmdir.
Við höfum stundum gleymt því, að ísland er sjerstætt
land, land andstæðanna. Aðstæður okkar eru svo oft frá-
brugðnar aðstæðum nágrannanna, að 'ekki er altaf byggj-
andi á þeirra niðurstöðum. Okkar eigin tilraunir og rann-
sóknir hafa verið í of smáum stíl, af misskildum vanefn-
urn. Við höfurn haft efni til ýmislegs annars, en gleymt
því, sem síst mátti, móðurmoldinni. Flest önnur vísindi
hafa átt brautargengi að fagna, þó fjarri mjer sje að telja,
að það hafi verið um of. Að vísu má segja, að í'æktunar-
hugurinn hafi verið svo mikill, að ekki hafi verið tími til
þess að bíða eftir niðuxstöðum af fullkomnum, vísinda-
legum rannsóknum áður en ráðist hefur verið í ýmsar
fjárfrekar framkvæmdir, eins óg t. d. þurkun landsins á
mörgum stöðum. Við vitum t. d. ekki mikið um eðliseig-
inleika mýranna, ekki einu sinni vatnsbindi-eiginleika
mýrarmoldarinnar, og þá því síður, ilrve langt þurkun
landsins skal ná. Hjer er miljónum króna eytt, oft án
þess, að teljandi fræðileg athugun hafi áður verið gerð á
þeim stöðum, sem þurka skal. Ætti síst að horfa í þann
aukaskostnað, því moldinni eigum við alt líf okkar að
þakka, sem einstaklingar og þjóð. Skuld okkar við hana
er því mikil. í viðhorfi okkar til hennar látum við samt