Morgunn - 01.12.1934, Síða 10

136
MORGUNN
maðurinn fór út að lokum í versta skapi, en hláturskölí
áhorfendanna kváðu við.
II.
Eðlilega vekur það meiri samhug hjá oss, hverja
verulega sjúkdóma er unt að lækna með dáleiðslunni,
en hverja ímyndaða sjúkdóma er unt að framkalla. Eg
mun reyna að segja ofurlítið frá lækningunum, þó að
eg verði að sjálfsögðu að fara fljótt yfir sögu. En senni-
lega er hentugt, að eg skýri í sem styztu máli frá hug-
myndum Erskines um dáleiðsluna, að því leyti sem hann
telur sig geta gert sér nokkura hugmynd um það, hvern-
ig standi á áhrifum hennar. Hann kannast við það, að í
því ,efni sé þekking sín mjög glompótt og ófullkomin.
Undirstaðan undir hugmyndum hans um dáleiðsl-
una er undirvitundin. Hann hyggur, að undirvitundin
hafi langt um meiri áhrif á daglegt 3íf vort og starfsemi
hugar vors og líkama en menn alment halda, jafnvel
þeir, sem tala eins og þeir haldi að undirvitundin sé al-
máttug. Oss er gjarnttil að halda, að það sé dagvitund-
in — viljinn — sem stjórni gerðum vorum og áhrifum á
líkami vora. ,,Að nokkuru leyti er það rétt; en það er
ekki allur sannleilturinn", segir Ersldne. Hjartslátturinn
örfast, þegar vér reiðumst, þó að vér viljum stilla oss og
reynum það ; vér verðum fölir, þegar hræðsla grípur oss,
án þess að vér viljum það. Vér viljum ekki roðna, titra
né tárast. Sá vilji, sem vér vitum af, berst á móti þessu.
Það er undirvitundin, sem þar er að verki. Það er undir-
vitundin, sem ræður yfir líkömum vorum.
Það hefir almennt verið tekið gilt sem sannleikur,
að vér sjáum, heyrum, finnum lykt og bragð og finnum
til með skilningarvitunum fimm, og með þeim einum get-
um vér orðið varir við veröldina fyrir utan oss. Erskine
er ,ekki sammála þessum skilningi. Hann hefir margsinn-
is verið vitni að því, að menn skynji það, sem ekki hefir
með nokkuru móti getað til skilningarvitanna náð. Það