Morgunn - 01.12.1934, Blaðsíða 76
202
MORGUNN
lítinn heila minn og sál með neinni undirstöðubetri fæðu?
Er ekki unt að segja mér, hvað gerist eftir dauðann? En
svarið er ávalt hið sama, ósveigjanlegt:
„Þú verður að trúa!“
En búi mann-dvergurinn yfir einhverri skynsemd
og vilji í raun og veru afla sér vitneskju, þegar staðið er
andspænis þessum ófögnuði, sem virðist vera endir alls,
og krefjist svars og biðji í örvænting sinni um þær sann-
anir, sem þessi ,,trú“ sé reist á, og að minsta kosti um
einhverjar staðreyndir urn næsta heim, þá setja skipu-
lögð trúarbrögð, hvort sem það er kristin, Múhameðs eða
Búddatrú eða önnur, íram sannanir sínar, og það sem
vafalaust er talið staðreyndir, eitthvað á þessa leið:
í fyrsta lagi eru helgar ritningar og kenningar, sem
fluzt hafa frá manni til manns — Biblían, Kóraninn o.
s. frv. — og er þetta talið guðlega innblásið að öllu eða
einhverju leyti.
í öðru lagi er bent á hrifningar-reynslu helgra
manna, dauðra og lifandi, himneskra og jarðneskra, og
eru þessar óljósu bendingar taldar til vitnisburðar um
ástæður og umhverfi hinum megin.
En á þessari stundu, er alt er svo geigvænlega óljóst,
minnist mannyeran þess með kvíða, að lýsingarnar á
þessum ástæðum eru svo margbreytilegar, að þær sveifl-
ast alla leið frá mjög óeðlilegum og oft frábærlega leið-
inlegum himni með hörpur og vængi og þangað, sem eru
óhrjáleg og holdleg, skynsemislaus heilabrot, eða Jýsing-
arnar verða, eins og hjá Búddatrúarmönnum, af stöðug-
um og óskiljanlegum dáheima ,,straumi“ af ópersónu-
legu lífi, sem sífelt verður óverulegra og óverulegra, er
það dr.egur í sig eða dregst inn í alheiminn, og verður þá
ólíkt öllu á jörðu —ogsennilega á ,,himni“. En um „hina
lögskipuðu kirkju“ er það að segja, að liinn lítilsigldi
vinur vor finnur nú, að hann getur ekld frekar búist við
að fá svar frá henni, heldur en hann geti búist við að
rétttrúaður biskup setjist við dánarbeð rangtrúaðs manns.