Uppeldi og menntun - 01.01.2010, Síða 94
Uppeldi og menntUn/icelandic JoUrnal of edUcation 19(1–2)/201094
trú á eigin færni og Hvati t i l námS
Einnig hefur verið sýnt fram á þörf margra unglinga í bandarískum skólum fyrir að
tilheyra og passa inn í hópinn. Félagarnir vega jafnvel þyngra en foreldrar og kennarar
(Aronson og Steele, 2005). Aðrar rannsóknir staðfesta á hinn bóginn að þó svo að álit
vinahópsins sé unglingum mikils virði þýði það ekki að áhrif foreldra séu þeim minna
virði en áður (Harter, 1999).
Á þeim tímamótum þegar unglingar flytjast á milli skólastiga standa þeir frammi
fyrir margs konar freistingum og tækifærum. Sumir, og reyndar margir, öðlast sína
fyrstu reynslu af fyrirbærum eins og áfengis- og/eða vímuefnaneyslu og kynlífi um
þetta leyti. Sumir laðast að áhættuhegðun á meðan aðrir hafna henni eða líta á slíkt
sem tilraunir og reynslu sem styrki þá jafnvel til framtíðar litið.
Miðskólar (e. middle schools) í Bandaríkjunum hafa, í samanburði við barnaskóla
(e. elementary schools), verið gagnrýndir fyrir mikla skriffinnsku, ópersónulegt and-
rúmsloft og lítið samband milli kennara og nemenda (Hoy og Davis, 2006). Nemendur
sem hver kennari hefur innan vébanda sinna (e. student-teacher ratio) verða fleiri og
tengsl þeirra við nemendur verða af þeim sökum minni. Nemendur fá í auknum mæli
á tilfinninguna að þeir séu aðeins nafnlausir einstaklingar í augum kennara og einnig
gagnvart öðrum nemendum.
Til samanburðar má geta þess að í áfangakerfi því sem tíðkast í flestum íslensk-
um framhaldsskólum eru bekkjarkennarar ekki lengur til staðar, heldur einvörðungu
kennarar sem kenna sérstakar greinar. Einn og sami kennarinn, til dæmis í íslensku
eða stærðfræði, kennir jafnvel allt upp í fimm mismunandi hópum yfir daginn, jafnvel
150 nemendum. Minni tengsl og stuðningur eru talin hafa neikvæð áhrif á nemendur í
áhættuhópi; sem verður til þess að þeir hætta í skólanum, þeim líður illa og eiga jafn-
vel á hættu að leita í óæskilega hegðun eða félagsskap (Hoy og Davis, 2006).
Gerðar hafa verið ýmsar umbætur í miðskólum í Bandaríkjunum í því skyni að
milda breytinguna milli grunnskóla og framhaldsskóla (Wigfield og Tonks, 2002). Ein
meginbreytingin var fólgin í því að brjóta upp skipulag hefðbundinnar kennslu á þann
hátt að kennarar í tilteknum greinum voru látnir verja meiri tíma með hópum sínum
til þess að mynda sterkari tengsl og kynnast nemendum betur. Þetta fyrirkomulag gaf
tækifæri til að kenna greinar þemabundið og þverfaglega. Einnig var lögð áhersla á að
kennarar gætu verið leiðbeinendur og ráðgjafar þannig að nemendur gætu myndað
persónuleg tengsl við fullorðna aðra en foreldra sína. Í þriðja lagi voru stofnaðir skólar
innan skólans, sérstakir hópar nemenda til þess að takast í sameiningu á við námið og
kynnast innbyrðis.
Minna þessar breytingar sem Wigfield og Tonks (2002) draga upp mynd af á margt
af því sem gert hefur verið í VMA til þess að auðvelda nýnemum að laga sig að nýjum
skóla þar sem fyrir eru á annað þúsund nemendur í geysistóru húsnæði þar sem
jafnframt er að finna afar fjölbreytt námsframboð. Lagt hefur verið kapp á að gera
umhverfið eins persónulegt og kostur er. Má í því sambandi nefna sérstakan stuðning
skólans við félagslíf nemenda, áherslu á námsráðgjöf og umsjón með yngstu nem-
endunum og þátttöku foreldra í skólastarfinu. Þetta hefur verið gert í þeirri von að
nemendur finni að reynt sé að styðja við bakið á þeim, þeir séu í góðum tengslum við
félaga sína og starfsfólk skólans og þeim gefið tækifæri til að sýna færni sína og gera
sitt besta.