Uppeldi og menntun - 01.01.2010, Page 109
Uppeldi og menntUn/icelandic JoUrnal of edUcation 19(1–2)/2010 109
H Ja lt i J Ó n Sv e i n S So n o g Bö r KU r H a n S en
lokaorð
Spurningin sem lagt var upp með í rannsókn þessari var hvers vegna margir nemendur,
sem eru illa staddir námslega við upphaf skólagöngu sinnar í VMA að loknum 10.
bekk grunnskóla, falla brott úr námi á meðan aðrir halda áfram. Fram hefur komið að
allir þeir þátttakendur í rannsókninni sem hættu í skólanum áttu við námsörðugleika
að stríða. Eftir fremur stutta viðdvöl varð áhuginn á því að fara út á vinnumarkaðinn
náminu yfirsterkari. Þeir sem héldu áfram glímdu líka allir nema einn við erfiðleika í
námi sínu – en höfðu meiri seiglu en hinir og öðluðust trú á eigin færni.
Það er spurning hvað skólinn hefði getað gert betur til þess að halda þessu unga
fólki sem hætti lengur í námi. Því er ósvarað hvort enn meira aðhald, ráðgjöf og aðstoð
hefði einhverju breytt. Brýnt er að leita að þeim nemendum sem þjást af kvíða bæði
gagnvart náminu og því að vera í skóla. Auk þess þarf að finna þá sem hafa orðið fyrir
einelti, sem er ein af ástæðum kvíða. Einnig er brýnt að unnið verði að frekari þátttöku
foreldra í námi barna sinna. Þó að þeir séu ekki alltaf í stakk búnir til þess að veita þeim
aðstoð við sjálft námið er hvatning þeirra mjög mikilvæg. Gott samstarf við skólann
gæti einnig styrkt þá verulega í baráttu þeirra við að fá börn sín til þess að takast á við
námið, mæta vel í skólann og taka hann fram yfir allt annað.
Fullvíst má telja að meiri stuðningur námsráðgjafa og kennara gæti hjálpað ein-
hverjum að yfirstíga erfiðleikana og koma auga á námsleiðir sem þeir réðu við og
hentaði þeim. Einnig má vera að þessum leiðum þurfi að fjölga við skólann, svo sem
að þróa stuttar starfsbrautir fyrir nemendur með lítinn áhuga og úthald í námi þar
sem reynt yrði að koma til móts við getu þeirra og áhugasvið. Ný framhaldsskólalög
gefa fyrirheit um að ýmsar leiðir séu að opnast í þessum efnum.
Nauðsynlegt er að reyna að koma frekar til móts við nemendur sem eiga við les-
blindu að stríða. Þó svo að þeim sé boðið upp á sitthvað til þess að auðvelda þeim
námið þyrfti að gera meira. En fjórir þátttakendur af þessum tíu manna hópi héldu
áfram námi. Einkar ánægjulegt er að hafa komist að raun um hvað ytri hvatning, til
dæmis vina og kennara, getur haft mikið að segja. Sá nemandi sem verst stóð að vígi
við upphaf ferils síns í VMA vann stærsta sigurinn. Það var bæði fyrir hæfileika hans
en ekki síður hvatningu frá félögum og kennurum, sem höfðu trú á honum og létu það
í ljós við hann. Slíkt dæmi færir okkur heim sanninn um að skólastarfið sé gott, þó að
okkur takist ekki að ná til allra.
1 Grein þessi er byggð á lokaverkefni sem Hjalti Jón Sveinsson lagði fram til fullnaðar M.Ed.-gráðu
í stjórnunarfræði menntastofnana við Menntavísindasvið Háskóla Íslands árið 2009. Verkefnið ber
heitið Er sérhver sinnar gæfu smiður? Hvers vegna hætta margir illa staddir nemendur námi í Verkmennta-
skólanum á Akureyri á meðan aðrir halda áfram? Leiðbeinandi var Börkur Hansen.