Árbók VFÍ/TFÍ - 01.06.2003, Blaðsíða 79

skammtímavextir hafi einnig lækkað mikið á tímabilinu. Skamm-
tímavaxtamunur hefur haldið áfram að dragast saman.
A árinu 2002 dró úr vexti eftirspurnar eftir lánsfé. Útlán og
markaðsverðbréf innlánsstofnana jukust um 2,2% á árinu en þar af
jukust innlend útlán aðeins um 0,8%. Einnig dró úr útlánavexti
lánakerfisins á árinu 2002 og jukust innlend útlán og verðbréfaeign
um 3,5%. Astæður þessa má meðal annars rekja til hækkunar á
gengi krónunnar sem leiddi til lækkunar á erlendum skuldum auk
þess sem stöðugt verðlag dró úr hækkun verðtryggðra lána. Útlán
til heimila jukust mest, eða um 7%, en útlán til fyrirtækja jukust um
1,3%. Þetta er öfugt við þróunina á tímabilinu 1997-2001 er útlán
til fyrirtækja jukust mun hraðar en útlán til heimila. Þetta er hins
vegar í takt við aukin umsvif á íbúðamarkaði á sama tíma og
dregið hefur úr fjárfestingu fyrirtækja.
Ávöxtunarkrafa skuldabréfa.
Heimild: Seðlabankinn.
Viðskipti með skuldabréf og víxla voru mjög lífleg á árinu 2002. Heildarvelta skuldabréfa
og víxla jókst um 33% milli ára og nam 811 milljörðum króna samanborið við 610 millj-
arða árið 2001. Mest viðskipti voru með húsbréf en þau námu tæplega 40% af heildarvið-
skiptum með skuldabréf og víxla.
í
■vLT|
í byrjun árs 2002 var ávöxtunarkrafa 25 ára húsbréfa 5,8% en rúmlega 5% í lok ársins.
Viðskipti á innlendum hutabréfamarkaði meira en tvöfölduðust á milli áranna 2001 og
2002. Þannig nam heildarvelta 321 milljarði króna á árinu 2002 samanborið við 138 millj-
arða á árinu 2001 og hafa viðskipti með hlutabréf aldrei verið meiri. A árinu 2002 hækkaði
gengi íslensku úrvalsvísitölunnar um 17% samanborið við 9%
lækkun árið 2001. Mestar hækkanir hafa orðið hjá fjármála- og
tryggingafélögum, 9,4% og hjá lyfjafyrirtækjum 11,2%. Verð á
hlutabréfum hefur þróast með ólíkum hætti á innlendum og er-
lendum mörkuðum eins og sjá má á myndinni hér til hliðar. Þar
sést þróun íslensku úrvalsvísitölunnar (ICEX 15) samanborið við
heimshlutabréfavísitölu Morgan Stanley. Eins og myndin sýnir var
þróun hér á landi í takt við þróun á erlendum mörkuðum fram til
ársins 2002 en þá sker þróunin hérlendis sig úr og hefur verið mun
jákvæðari en á öðrum mörkuðum. Frá ársbyrjun 2002 lækkaði
heimshlutabréfavísitala Morgan Stanleys um 25%. Af þessu má
ráða að ekki er augljós fylgni á milli íslensks hlutabréfamarkaðar
og erlendra markaða, að minnsta kosti ekki til skamms tíma.
Astand heimsmála er með þeim hætti að erfitt er að álykta um
þróun fylgninnar til lengri tíma þar sem óstöðugleikinn í Mið-
Austurlöndum hefur ekki sömu áhrif hérlendis og á stærri mörk-
uðum erlendis.
5. yj

1.1.01 1.1.02 1.1.03
MSCI THE WORLD INDEX-----------ICEX15
Vísitölur á hlutabréfa■
mörkuðum.
Heimild: Búnaðarbanki
íslands og Morgan Stanley
Capital International,
Sjálfbær þróun
Allt frá því þjóðir heims ákváðu að stefna að sjálfbærri þróun í Rio de Janeiro 1992 hefur
þeirri hugmyndafræði smám saman vaxið fiskur um hrygg í íslensku þjóðfélagi,
stefnumótun og stjórnsýslu. Önnur stefnumörkun stjórnvalda um markmiðssetningu og
leiðir til að stefna íslensku samfélagi í átt til sjálfbærni Velferð til framtlðar kom út seinni
hluta árs 2002. Sjálfbær þróun stendur á þremur stoðum: hinni umhverfislegu, félagslegu
og efnahagslegu sem alltaf þarf að skoða í samhengi með það að markmiði að stefna að
aukinni velferð samfélagsins, bæði félagslega og efnahagslega, án þess að rýra umhverfið.
Tæknianná