Árbók VFÍ/TFÍ - 01.06.2003, Blaðsíða 166

Brunamálastofnun
BREGÐAST ÞARF VIÐ
BREYTTUM AÐSTÆÐUM
cn
cn
Miklar breytingar hafa nýverið orðið í starfsumhverfi Brunamálastofnunar og má þar
nefna nýja lagasetningu árið 2001, auknar kröfur um skilvirkni í ríkisrekstri og breytingar
í rekstri sveitarfélaga. Þessar breytingar hafa mikil áhrif á starfsemi stofnunarinnar.
í lögum um brunavarnir sem gengu í gildi 2001 eru gerðar auknar kröfur á hendur
sveitarfélögum, slökkviliðsstjórum og slökkviliðum um öryggi þegnanna, atvinnulífsins
og umhverfisins. í framhaldi af gildistöku laganna voru jafnframt gefnar út reglugerðir
og leiðbeiningar þar sem kröfurnar voru útfærðar nánar. Helstu ástæður þessara auknu
krafna um öryggi eru þær að þjóðfélagið er orðið mun viðkvæmara fyrir skaða en áður
hefur verið.
Stækkun sveitarfélaga - sameining og samvinna slökkviliða
Mestan hluta 20. aldarinnar voru sveitarfélög á Islandi rétt rúmlega 200 að tölu. En frá
árinu 1990 til ársins 2003 hefur sveitarfélögum fækkað um næstum helming og eru þau
nú 103 að tölu. Á 12. landsþingi Sambands íslenskra sveitarfélaga haustið 2002 var
mörkuð stefna um að sambandið skyldi vinna að því að sveitarfélög stækki með frjálsri
sameiningu, m.a. til að tryggja sjálfsforræði byggðarlaga, gera stjórnsýslu markvissari og
tryggja gæði þjónustu. Þannig má gera ráð fyrir stækkun sveitarfélaga og þar með auk-
inni samvinnu eða sameiningu slökkviliða á næstu árum.
Áíslandi starfa 60 slökkvilið og um 1.600 slökkviliðsmenn, þar af um 300 í aðalstarfi. Tvö
þessara liða eru mjög stór atvinnulið, Slökkvilið Keflavíkurflugvallar og Slökkvilið
höfuðborgarsvæðisins, en liðin búa við ákaflega mismunandi aðstæður hvað varðar
starfsskyldur og lagaumhverfi. Tvö minni atvinnumannaslökkvilið eru starfandi en
önnur slökkvilið eru að mestu skipuð hlutastarfandi slökkviliðsmönnum. Ljóst er að
starfsskilyrði og þarfir slökkviliða á Islandi eru ákaflega ólíkar. Brunamálastofnun og
Brunamálaskólinn verða því að veita mjög misleitum markhópi þjónustu sína.
Brunamálastofnun hefur veitt 11 aðilum (rúmlega 30 sveitarfélögum eða brunavarna-
samlögum) styrki vegna skýrslugerðar um fyrirhugaða samvinnu slökkviliða. Sem dæmi
má nefna slökkviliðin í Snæfellsbæ, Grundarfirði og Stykkishólmi, sem ákveðið hafa að
vinna saman vegna búnaðar sem þarf til mengunarslysaviðbragðs, hyggjast hafa sam-
vinnu um eldvarnaeftirlit, æfingar og margt fleira og eru nú að vinna skýrslu þar sem slík
samvinna er skipulögð. Mörg önnur landsvæði munu sameinast um slíka starfsemi
slökkviliða á næstunni.
16 2] Arbók VFl/TFl 2003