Stefnir: tímarit um þjóðmál og fleira. - 01.06.1931, Blaðsíða 79

Stefnir]
Stjórnarfarið.
269
og skekinn væri það, sem vænta
mætti, enda veitti ekki af nú,
þegar erfiðara árferði gengur yf-
ir. Nú væri þörf á að eiga svo
sem 3—4 milljónir handbært í
sjóði, og láta vinna mikið. En
hvert er svo ástandið?
Allt þetta feiknafé er farið.
Auk þess er búið að taka lán
um 15y2 milljón króna, og það
•er líka farið allt.
Stjórnin hefir því á þrem ár-
um komið fyrir, að því er virð-
ist, um 63 milljónum króna!
Ríkið er sokkið í skuldir.
Ekkert fé er til neins. Varla
^ð lögmætar greiðslur sé hægt
að inna af hendi. Jafnvel verk-
^egar framkvæmdir, sem vinna
*tti nú í ár, voru etnar upp fyr-
ir sig fram í fyrra, til þess aí
heppa, þá í góðærinu, við at-
Vmnuvegina til Iands og sjávar,
vinnukraftinn!
Ríkisskuldimar íslenzku eru
orðnar svo miklar, að það er
^kki auðvelt fyrir menn að hugsa
sér þær. Það er því bezt r
reyna að gera mönnum þær
^kiljanlegar með dæmum.
Islendingar eru rúml. 100,000.
Skuldir ríkisins eru allar liðlega
^0 millj, krónur, og verður ríkið
einlínis að annast um 25 millj.
^etta nemur um 400 krónum
(eða 250 krónum) á hvert manns-
barn. Heimili með 10 heima-
mönnum hefir þarna, auk alls
annars, auk allra sinna eigin
byrða, skuldarhlutdeild að upp-
fhæð 4000 krónur, og af þeirri
skuld er heimilið sjálft látið
greiða vexti og afborganir af
2500 krónum.
Eða hugsi menn sér sýslufé-
lag, sem komið væri í svipaðar
ástæður .Tökum það dæmi, að
sýslan hefði 3000 íbúa, m. ö. o.
Iværi fámenn. Með tama lagi
jættu skuldir hennar allar að
vera 1,200,000 krónur! Og skuld-
ir, sem hún yrði sjálf að standa
tstraum af í vöxtum og afborg-
unum, væru 750,000 krónur!
Vextir einir, sem beinlínis hvíldu
á sýslunni, mundu nema um
50,000 krónum og afborganir
allar að auki. Fyrir þetta ætti
svo sýslan talsvert af vegum,
skólahús og aðrar byggingar,
margt af því til aukins kostnað-
ar aðeins, og yfirleitt talsvert af
þægindum, sem ekki gæfu arð.
Reikni nú hver fyrir sína sýslu
eftir mannfjölda og getu, og at-
hugi, hvernig komið væri. Upp-
hæðin verður viðráðanlegri fyr-
ir hugann, og það botnlausa fen,
sem Framsóknarstjórnin hefir
komið landinu í, verður augljós-