Læknablaðið - 15.02.2001, Blaðsíða 18

FRÆÐIGREINAR / RISTILKRABBAMEIN
Percent
B Signet ring
2-5 carcinoma
Right colon Middle colon Left colon
Location
Figure 4. Distribution ofA) mucinous type and B) signet ring type of colon carcinoma within the colon. There were more cases ofboth types of
tumours in the right part ofthe colon as compared to the middle and left colon. This was not statistically significant.
Fyrir heildina, það er 1109 æxli, var staðsetning
þeirra oftast í bugaristli, eða 38%, og næstoftast í
botnristli, eða 19,2% (mynd 2). Á sama hátt voru
33,7% æxla í hægri hluta ristils, 16,8% í miðhluta
ristils og 46,4% í vinstri hluta ristils. Ekki urðu veru-
legar breytingar á rannsóknartímabilinu varðandi
dreifingu æxla á hægri hluta, miðhluta og vinstri hluta
ristils (mynd 3).
Hefðbundið kirtlakrabbamein skiptist í nokkuð
jöfnum hlutföllum við samanburð á hægri og vinstri
hluta ristils en slímkrabbamein og signethrings-
frumukrabbamein voru marktækt tíðari hvort um sig
í hægri hluta en í vinstri hluta ristils (p<0,001 og
p=0,018) (mynd 4). Silfurfrumuæxli (carcinoid
tumour) og óþroskuð krabbamein (undifferentiated
carcinoma) komu oftar fyrir í hægri hluta en vinstri
hluta ristils, en mismunur var ekki marktækur.
Figure 5. Dukes stages of colon carcinoma in Iceland in 1955-1989. Shown as percentage Mynd 5 sýnir niðurstöður stigunar eftir reglum
oftotal and separately for both sexes. The indeterminable cases are included in the overall kenndum við Dukes (3). Af 1109 æxlum voru 9,1% á
stigi A, 32,1% á stigi B, 24,6% á stigi C og 22,7% á
stigi D. í 11,5% tilfella var stigun ekki möguleg,
annað hvort voru eitlar ekki fyrir hendi eða að
vefjasýnis hafði aðeins verið aflað með speglunar-
aðgerð. Mynd 6 sýnir Dukes stigun æxla eftir
staðsetningu í ristli og breytingar á Dukes stigun á
rannsóknartímabilinu. Æxli á stigum A og B saman
voru marktækt algengari í vinstri hluta ristils en í
hægri hluta og þá einnig æxli á stigum C og D saman
marktækt algengari í hægri hluta ristils en í vinstri
hluta (p=0,04) (mynd 7). Dukes stig æxla reyndist
ekki háð aldri sjúklinga.
Hefðbundin kirtlakrabbamein, slímkrabbamein
og signetshringsfrumukrabbamein voru flokkuð eftir
þroskunargráðu en samtals voru þau 98,6% æxlanna.
Flest æxlanna voru meðalþroskuð, eða 70,1%, illa
þroskuð voru 16,5% og vel þroskuð 13,4%. Á mynd
8 sést að illa þroskuð æxli voru oftar í hægri hluta
illustrated in this ftgure.
percentage.
Figure 6. Relative changes in Dukes staging in each time interval ofthe study period is
Percent
40 i
□ Male
□ Female
■ Total
Undetermined
Dukes class
114 Læknablaðið 2001/87