Læknablaðið - 15.02.2001, Blaðsíða 53

UMRÆÐA & FRÉTTIR / ÚRSKURÐUR SIÐANEFNDAR
1. í viðtalinu í Ríkisútvarpinu þann 28. desember
sl. og frétt á undan segir Bogi:
„... og þessi fullyrðing Högna að stúlkan sé ekki
haldin heilkenninu áfallastreita er greinilega rangfær-
ing, það eru engin gögn til í málinu sem leyfðu honum
að komast að svo víðtækri ályktun“.
Hér haldi Bogi Andersen því fram að kærandi hafi
framkvæmt sjúkdómsgreiningu á stúlkunni og að
kærandi hafi framkvæmt það læknisverk á algjörlega
ófaglegum forsendum. Hið rétta sé og sé það staðfest
í úrskurði Siðanefndar þann 13. desember sl. að
kærandi hafi ekki sjúkdómsgreint stúlkuna, heldur
einungis fjallað um hvað mætti lesa út úr skýrslu
sérfræðinga fyrir héraðsdómi.
Með þessu telur kærandi Boga Andersen hafa
brotið meginreglu II, 1. gr., 3. mgr. sem geri kröfu um
vandvirkni og samviskusemi og 29. gr., 1. mgr.
2. I svari Boga við frásögn fréttamanns um um-
fjöllun kæranda um geymd minninga og tilvísan í
ákveðna yfirlitsgrein segi Bogi:
„Nú þetta er afskaplega lymskulega gert hjá
Högna vegna þess að sú grein fjallar um allt annað
fyrirbæri, það er að segja svokallaðar endurvaktar
minningar, það er að segja það á við eldra, eldri
einstaklinga sem að oftast hafa verið í geðlæknismeð-
ferð og fara allt í einu að muna eftir kynferðislegri
misnotkun. Og það hefur verið dregið í efa að þessar
minningar séu réttar. Hins vegar á það alls ekki við í
þessu tilfelli því að stúlkan hafði aldrei gleymt
neinu.“
Og Bogi haldi áfram: „Pannig að það má segja það
að Högni hafi þarna á ákveðinn hátt blekkt Hæstarétt
því að það er ekki neinn fræðilegur grunnur fyrir að
efast um vitnisburð stúlkunnar á þennan hátt, ekki
meir heldur en maður mundi þá efast um minni
Hæstaréttardómara.“
Staðhæfing Boga Andersen um að „...þetta er
afskaplega lymskulega gert hjá Högna“ byggist á
falskri tilvitnun í umrædda grein (British Journal of
Psychiatry, Vol. 72 (sic), 1998; Recovered Memories
of Childhood Sexual Abuse. Brandon et al.). Rétt sé,
að greinin fjalli um vinnu nefndar á vegum breska
geðlæknafélagsins (Royal Collega of Psychiatrists)
um endurvaktar minningar (recovered memories).
Vinnu nefndarinnar sé skipt í sex kafla og heiti fyrsti
kaflinn „The Psycholgy of Memory". I þeim kafla sé
fjallað um eðli minnis, flokkun minninga, ýmislegt
sem hafi áhrif á geymd minninga, s.s. áföll, svo fátt
eitt sé talið. Boga hljóti að vera ljóst af lestri álits-
gerðar kæranda og af lestri þessarar greinar, sem
hann sjálfur vitni í, í sinni greinargerð, að tilvitnunin í
ofangreinda grein sé í þennan kafla greinarinnar.
Hann kjósi að líta fram hjá þessu og ásaka kæranda
um að styðjast við allt aðra kafla í ofangreindri grein,
að vera faglega óheiðarlegur, og það sem meira er, að
beita læknisþekkingu til að blekkja Hæstarétt.
Með þessu hafi Bogi Andersen brotið meginreglu
V, 1. gr„ 3. mgr., 2. gr„ 2. mgr„ 16. gr. og 29. gr„ 1. mgr.
3. Eftir að fréttamaður hefur vitnað í umfjöllun
Boga Andersen, þann þátt álitsgerðar kæranda sem
víkur að gægjuhneigð, þá les fréttamaður: „Bogi segir
enn fremur að staðhæfingar Högna um að gægju-
hneigð föðurins dragi úr líkum á því að hann geti
verið sekur um aðra kynferðislega hegðun sé röng.“
Segir Bogi síðan sjálfur: „Já ég get ekki dregið
neina aðra ályktun en að þetta sé vísvitandi vegna
þess að ég held jafnvel að almenningur geri sér grein
fyrir því að einstaklingar með gægjuhneigð geta
framkvæmt önnur kynferðisafbrot.“
Kærandi telur að hér sé um þríþætt brot að ræða
hjá Boga Andersen. I fyrsta lagi staðhæfi kærandi
ekkert um þetta mál í álitsgerðinni, heldur sé vitnað í
ummæli Valgerðar Baldursdóttur læknis, sem sé einn
sérfræðinganna sem gerði skýrslu um kæranda fyrir
héraðsdóm, þar sem hún hafi talið Ásgeir Karlsson
geðlækni fara með rangt mál hvað varðar gægju-
hneigð. Kærandi hafi einungis vitnað í tvær nýlegar
útgáfur kennslubóka um þetta efni, sem hafi stutt
skoðun Ásgeirs Karlssonar.
I öðru lagi setji Bogi Andersen fram þá skoðun að
kærandi hafi beitt faglegri þekkingu sinni til að
blekkja, og þá væntanlega Hæstarétt. Ekkert í álits-
gerð kæranda styðji þessa skoðun Boga Andersen.
I þriðja lagi geri Bogi Andersen lítið úr fag-
þekkingu kæranda með því að segja „vegna þess að
ég held jafnvel að almenningur geri sér grein fyrir því
að einstaklingar með gægjuhneigð geta framkvæmt
önnur kynferðisafbrot". í álitsgerð undirritaðs segir
hvergi að einstaklingar með gægjuhneigð geti ekki
framkvæmt önnur kynferðisafbrot. Hér sé því um
beina fölsun að ræða sem Bogi Andersen noti sér
síðan í mjög niðrandi tilgangi.
Með þessu hafi Bogi Andersen brotið meginreglu
V, 1. gr„ 3. mgr„ 2. gr„ 2. mgr„ 16. gr. og 29. gr„ 1. mgr.
4. Bogi staðhæfi í lok viðtalsins: „Þannig að það er
engin spurning að þessi skýrsla Högna hún er.. verður
þess valdandi að hún rýrir það traust sem hefur verið
milli dómsyfirvalda og lækna.“ Þessa niðurstöðu sína
byggi Bogi Andersen væntanlega á því sem hann
sagði á undan eða var haft eftir honum. Staðhæfingar
hans um faglega vinnu kæranda séu byggðar á
röngum tilvitnunum eða jafnvel búnum til af honum
sjálfum. Hér sé því um að ræða aðför Boga Andersen
að starfsheiðri kæranda og tilraun til að eyðileggja
þann þátt í starfsvettvangi kæranda þar sem séu ýmis
verkefni fyrir dómstóla og lögregluyfirvöld.
Með þessu hafi Bogi Andersen brotið 29. gr„ 2.
mgr.
B. Tilvitnanir fréttamanns í viðtali hans við Boga.
Þar sem Bogi hafi ekki komið á framfæri leið-
réttingum á því, sem fréttamaður hafði eftir honum
við gerð fréttarinnar og fréttaspegils, þá megi líta svo
Læknablaðið 2001/87 149