Læknablaðið - 15.02.2001, Blaðsíða 59
UMRÆÐA & FRÉTTIR / ÚRSKURÐUR SIÐANEFNDAR
Hver og einn geti tekið saman faglega og fræðilega
greinargerð um hvaða fagsvið sem er, jafnvel þó hann
sé ekki sérfræðingur í því. Faglegar og fræðilegar
greinargerðir krefjist vísindalegra vinnubragða.
Kærði sé sérfræðingur í slíkum vinnubrögðum og
þaulvanur í heimildaöflun og heimildanotkun.
Kæruatriði 2 í viðbótarkæru.
Læknar sem aðstoða sjúklinga við að koma á
framfæri kvörtunum og kærum til LI verði ekki
krafðir um sérstök próf fram yfir almenn læknis-
réttindi enda sé þessi skylda lögð á herðar allra lækna
skv. 29. gr., 3. mgr. Codex Ethicus. (Telji læknir, að
ástæða sé til íhlutunar vegna brots á siðareglum
þessum eða vanhæfi læknis í starfi, skal hann snúa sér
til landlæknis og stjórnar viðkomandi svæðafélags
Lí).
Kæruatriði 3 í viðbótarkæru.
Kærði kveðst sannanlega ekki hafa verið að vekja
á sér athygli enda hafi lögmaður X ekki gefið upp
nafn hans að svo stöddu. Kærði kveðst hafa gert
stúlkunni og lögmanni hennar nákvæma grein fyrir
menntun sinni, þekkingu og hæfi. Hann hafi ekki
beðið neinn um að hampa þeim upplýsingum. Ekki
verði annað séð en að staðhæfing lögmannsins um
„færan sérfræðing" eigi ágætlega við kærða. Verði því
ekki séð hvernig 19. gr. hafi verið brotin. Lögmaður-
inn hafi ekki haft samráð við sig um það hvernig hún
hagaði kynningu á sérfræðivinnunni að baki greinar-
gerðar kærða.
Málskostnaðarkrafa kærða er á því byggð að
samkvæmt siðareglum LI beri að fylgja almennum
málsmeðferðarreglum varðandi málsmeðferð fyrir
Siðanefnd. Kærði hafi neyðst til þess að skjóta
úrskurði Siðanefndar um eigið hæfi til Gerðardóms til
að tryggja að varnarmöguleikar hans væru ekki óeðli-
lega skertir. Kærði hafi því séð sig tilneyddan til að
leita aðstoðar lögmanns til að gæta réttar síns í þessu
máli, enda geri 34. gr. viðauka við lög LÍ ráð fyrir því
að aðilar máls geti leitað aðstoðar lögfræðings. Sú
aðstoð hafi bakað kærða fjárútlát sem eðlilegt sé að
hann geri kröfu um að kærandi greiði. Hér beri
sérstaklega að hafa í huga að kærði sé kærður fyrir
aðstoð við sjúkling og í kærum þessum sé að mati
kærða gengið svo langt að kærandi fari með ósannindi
í rökstuðningi fyrir þessum kærum. Kærurnar séu
tilefnislausar. Kærandi hafi sjálfur kallað yfir sig
umfjöllun kærða með þátttöku í fjölmiðlaumfjöllun
áður en kærði hafi þar látið að sér kveða. Sömuleiðis
liggi fyrir að sum þau ummæli sem kært er fyrir séu í
fullu samræmi við skilning hæstaréttardómara á
álitsgerð þeirri sem kærandi gerði fyrir verjanda föður
X. Að öllu þessu virtu sé eðlilegt að kærandi verði
úrskurðaður til að greiða málskostnað verði niður-
staða Siðanefndar sú að fallist sé á sýknukröfu kærða,
sbr. einkum 130. og 131. gr. laga um meðferð einka-
mála.
Niöurstaða
Félagar í Læknafélagi íslands eru bundnir af siða-
reglum félagsins. Ekki skiptir máli í því sambandi þótt
reglur þessar kunni í ýmsum atriðum að vera strangari
en almennar lagareglur segja til um, enda mun það
almennt vera svo að í siðareglum hinna einstöku félaga
eru, eðli máls samkvæmt, settar á ákveðnum sviðum
mun ýtarlegri reglur en finnast í almennri löggjöf.
Siðareglur LÍ virðast fyrst og fremst vera settar með
hagsmuni sjúklinga í huga enda þótt þar séu einnig
ákvæði um samskipti lækna. Reglur þessar verða
hvorki túlkaðar þannig að þeim sé ætlað að koma í veg
fyrir skoðanaskipti um læknisfræðileg álitaefni né að
Iæknum sé óheimilt að fjalla um önnur Iæknisfræðileg
álitamál en þeir eru sjálfir sérfræðingar í.
Kærandi gerði álitsgerð til framlagningar fyrir
Hæstarétt í máli sem hafði þá þegar hlotið mikla um-
fjöllun í fjölmiðlum. I álitsgerðinni gagnrýndi kærandi
vinnu annarra sérfræðinga, þ.e. sálfræðings, taugasál-
fræðings og geðlæknis. Verður kærandi að una því að
aðrir fjalli um og gagnrýni hans verk.
Verður nú tekin afstaða til hinna einstöku
kæruatriða.
A. Bein ræða Boga.
1. í dómi Hæstaréttar í máli nr. 286/1999 segir m.a.
svo: „t álitsgerð Högna Óskarssonar geðlœknis frá 7.
október 1999 kemur meðal annars fram sú skoðun, að
kœrandi sé ekki haldin heilkenninu áfallastreitu, eins
og fram hafi komið í fyrri sérfræðigögnum. “ í inn-
gangi álitsgerðar sinnar segir kærandi að hann hafi
verið beðinn um að gefa sérfræðiálit á því hvort kær-
andi „sé haldin heilkenninu áfallastreita eins og stað-
hæft er í skýrslu Jóns Fr. Sigurðssonar sálfræðings."
Við málflutning fyrir Siðanefnd hélt kærandi því
fram að það sé misritun í álitsgerð hans þar sem segir
að Jón Fr. Sigurðsson sálfræðingur hafi staðhæft að
stúlkan sé haldin áfallastreitu.
I viðtalinu er kærði að fjalla um álitsgerð kæranda
og niðurstöðu álitsgerðarinnar sem er: „að ... er ekki
haldin heilkenninu áfallastreita“. Þá niðurstöðu mun
kærandi hafa byggt á þeim sérfræðigögnum sem lágu
fyrir héraðsdómi þá er framangreint mál var til
meðferðar þar.
Slík niðurstaða getur talist sjúkdómsgreining, sbr.
New Gould Dictionary frá 1951 en þar segir um
merkingu orðsins diagnosis: 1) Listin eða sá
gjörningur að ákveða eðli sjúkdóms (The art or the
act of determining the nature of a disease). 2) Niður-
staðan sem komist hefur verið að (The decision
reached).
Alitamálið hlýtur að vera hvort kærði hafi brotið
tilvitnaðar siðareglur LÍ með því að segja „...og þessi
fullyrðing Högna að stúlkan sé ekki haldin heil-
kenninu áfallastreita er greinilega rangfæring, það eru
engin gögn til í málinu sem leyfðu honum að komast
að svo víðtækri ályktun“.
Læknablaðið 2001/87 155