Tímarit Máls og menningar - 01.03.1952, Qupperneq 96

SVERRIR KRISTJÁNSSON:
Annáll erlendra tíðinda
Október—desember 1951
I
Stalín og kjarnorkusprengjan
Allt frá þeirri stundu, er Churchill flutti hina hástemmdu Fultonræðu sína 1947
og lýsti því liátíðlega yfir, að vestræn kristin menning ætti nú orðið ekkert skjól
nema kjarnorkusprengjuna og leyndarmál hennar, sem væri í fórum Bandaríkj-
anna, hefur það komið nokkrum sinnum fyrir, að „handhafar kjamorkusprengj-
unnar“ hafa veifað þessu ægivopni framan í mannkynið svo sem til að minna það
á, að enn væri menningin ekki gengin fyrir björg. Síðan Kóreustyrjöldin hófst
hefur það þráfaldlega komið fyrir, að bandarískir valdamenn hafa hótað að beita
kjarnorkusprengjunni til að Ijúka þessari langdregnu styrjöld í einu vetfangi. I
desember 1950 ágerðust kjarnorkuhótanir Bandaríkjanna svo mjög, að Attlee, for-
sætisráðherra Bretlands, varð að taka sér ferð á hendur yfir Atlanzhafið á fund
Trumans og leiða honum fyrir sjónir, að þjóðir Evrópu mundu ekki láta bjóða
sér það að kjarnorkusprengju yrði varpað í Kóreustríðinu. Nokkuð virðist hafa
sljákkað í Bandaríkjunum vegna þessarar viðvörunar. En í lok september 1951
boðaði Truman öllum heimi, að Rússar hefðu gert kjarnorkusprengjutilraun, og
varð við þetta mikill fjaðraþytur um öll Bandaríkin. Orðrómur komst á kreik um
það, að Truman hefði þegar leyft bandaríska hernum full umráð yfir kjarnorku-
sprengjunum. Formaður hinnar amerísku kjarnorkunefndar, Gordon Dean, lýsti
því yfir, að tími væri koininn til að reyna kjarnorkuvopn á vígvöllum, og fyrrver-
andi formaður kjarnorkunefndar Bandaríkjaþings, R. B. Hickenlooper, var þessa
mjög hvejtandi.
Það var mikill uggur í mönnum um allan heim út af kjarnorkuhótunum þessum.
Mótmælum rigndi yfir Bandaríkjastjórn eins og skæðadrífu. Enn á ný reis sið-
gæðistilfinning mannkynsins upp gegn þessum bandaríska bulluskap.
Laugardaginn 6. október 1951 birti Pravda, málgagn rússneska bolsévíkaflokks-
ins, viðtal við Stalín um kjamorkumálin. Stalín er sennilega fámálugastur allra
núlifandi stjórnmálamanna. Hann er hvorki málgjarn né margmáll. En það er
hlustað á orð hans með meiri athygli en flestra annarra. Það er því ekki úr vegi
að birta samtalið óstytt.
Blaðið spyr: Hvað segið þér um þann hávaða, sem erlend blöð hafa gert í til-
efni af því, að gerð var kjarnorkusprenging í Ráðstjórnarríkjunum?