Tímarit Máls og menningar - 01.09.1959, Síða 67

GUÐRÚN í GESTHÚSUM
heyrðu glæpamáli og hefur sett heilt
hyggðarlag á annan endann af ofvæni
og hryllingi, að sjá málið snúast
þannig í höndunum á sér, að það
verður til almenns athlægis. Það var
orðið augljóst, að upp úr þessu máli
var ekkert að hafa annað en sneyp-
una. En ung yfirvöld, sem dreymir um
glæsta framabraut, verða að gæta
þess vandlega, að þeim verði ekki á
neinar yfirsjónir í stórbrotnum mál-
um, þótt ómerkilegri séu í eðli sínu en
allt annað ómerkilegt. Þetta var skjal-
fest mál, og þess varð að gæta, að
meðferð þess bæri ekki með sér neina
vanrækslu eða gæfi til kynna blindu
gagnvart einhverju atriði þess, er
opnað gæti sýn til úrlausnar. Og eitt
var það atriði í framburði stelpunn-
ar, sem ekki mátti láta sem vind um
eyrun þjóta. Það var þetta, sem haft
var eftir lækninum. Nú datt réttvísinni
reyndar ekki í hug að svo komnu máli
að kalla héraðslækninn fyrir rétt út af
kjaftavaðli þessarar stelpu. Sýslu-
maður heimsótti sinn ágæta skólafé-
laga, og yfir skál barst útburðarmálið
á góma. Þá innti réttvísin lækninn eft-
ir hans áliti. Læknir var sagnafár,
viðurkenndi þó það, sem eftir honum
var haft, en vottorð gæti hann ekki
gefið, álit hans var ekki reist á neinni
rannsókn, þetta hafði einhvern veginn
komið honum fyrir sem sjálfsagt,
hann var alls óviðbúinn að ábyrgjast
og gefa vottorð um álit sitt. En ef
hann gerði nú rannsókn? sagði yfir-
valdið. Það gat læknirinn því aðeins
gert, að fyrir lægi skrifleg krafa rétt-
vísinnar. Þá varð það svo að vera, og
næsta dag sendi sýslumaður með bréf
til Gunnu í Gesthúsum, þar sem henni
var stefnt til fundar við lækninn til-
nefndan dag.
Og þennan tilnefnda dag, sjálfan
Pálsmessudag, skeiða tveir annáluð-
ustu gæðingar Sveins í Gesthúsum
suður gljáandi blárnar út að Eyrum
með ungan mann og unga konu á baki
sér. Það voru þau Páll bóndasonur í
Gesthúsum og Guðrún vinnukona.
Þau héldu rakleitt á fund læknisins,
og Gunna spurði umbúðalaust, hvort
hún væri hingað kölluð, svo að rann-
saka mætti barneignir hennar. Læknir
kvað já við. Gjörðu svo vel, sagði
Gunna og tók þegar að fletta sig klæð-
um. Læknirinn gaf bendingu um, að
meðreiðarsveinninn færi framfyrir,
meðan rannsókn færi fram, en konan,
sem til rannsóknar var leidd, kvað svo
ekki vera skyldu. Læknirinn gat vel
rannsakað eins og hann lysti, þótt
annar maður væri inni. Það var á all-
an hátt rétt, að Páll væri við hendina,
ef læknirinn þættist hafa ástæðu til að
beiðast skýringa á einu eða öðru í
sambandi við ástand hennar.
Og næsta dag meðtók yfirvaldið
skýrslu læknisins. Latínulærðir menn
urðu þess vísari, að rannsóknardýrið
gekk með fóstri á fjórða mánuði.
Læknir staðfesti, að síðastliðið sumar
hefði hann talið víst, að konan hefði
tímarit máls oc menningar
161
11