Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.09.1959, Page 89

Tímarit Máls og menningar - 01.09.1959, Page 89
VEROLD SEM VAR þátturinn er uin sjálfslýsingarmeist- ara: Drei Dichler ihres Lebens 1928, og segir frá Casanova, Stendhal og Tolstoj. Þetta er geysimikið og verð- mætt verk þar sem höfundurinn kann- ar sálardjúp snillinganna og reynir að gera sér grein fyrir því hvernig andi þeirra starfaði og þeim öflum sem brutust þar um. Síðan rak hvert verkið annað, þessi maður var sístarf- andi, skrifaði um 40 verk: ljóð, sög- ur, leikrit og sagnfræði. Ýmsar smá- sögur hans hafa verið þýddar á ís- lenzku, kunnust er Manntajl. Alla sína tíð hrærðist Stefan Zweig í heimi bóka. Hvergi talar hann um kynni við einhvern og einhvern bónda, götusópara, þvottakonu, að- stoðarbókara; hann ferðast meðal skálda, listamanna og menntamanna. Hvergi sér þess stað að hann hafi haft nein kynni af þeim sem eru kallaðir alþýða manna. Við fáum að vita hvernig Rodin vann og við fáum að skyggnast í handritasafnið hjá Zweig og sjá með honum hvernig prófark- irnar voru allar útkrotaðar hjá Bal- zac; en við setjumst aldrei á hekk í Pratergarðinum í Vín á sunnudegi og sjáum ekki gömlu konurnar sem sitja þar stundum og klípa með nögl- unum út úr brauðhleif til að kasta fyrir spörfugla, né mann sem stendur undir vélarhlíf bifreiðar með skrúf- lykil þegar styttir upp eftir regn, at- vinnuleysingja á kreppuárunum, eða erfiðismenn að taka tunnu af palli vörubifreiðar og heyrum ekki hvað þeir tala þegar þeir eru lausir við hel- vítis tunnuna. Okkur finnst kannski Stefan Zweig hafi einna helzt kynnzt við þannig fólk gegnum lestarglugga þegar hann leit út til að athuga eitt- hvað í sambandi við grein sem hann var að skrifa um hörmungar stríðs- ins 1914—18 og snarað hópunum inn í kvörn hugarins. Reyndar segir hann í kafla sjálfsævisögunnar sem fjallar um Sovétreisu á fyrsta áratugnum eftir byltinguna: „Hér mátti skynja meiri og almennari hlýleik en við átt- um að venjast, því heima fyrir náðum við aldrei til „fólksins“.“ ? 183

x

Tímarit Máls og menningar

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.