Tímarit Máls og menningar - 01.09.1965, Qupperneq 51

Hárrúllur á steinöld
á því að þau eru tengd með miðalda-
fyrirkomulagi. Þannig má í Hrað-
frystihúsinu á Óseyri við Axlarfjörð
sjá næsta nýtízkulegan vinnslubúnað.
En öðru máli gegnir þegar koma
þarf fiskinum úr bátnum í vinnslusal-
inn. Fiskinum er lyft með gaffli úr
lestinni upp á dekk og frá dekkinu
upp á bryggju og frá bryggjunni upp
á vörubíl. Síðan er vörubílnum ekið
beina leið gegnum bæinn eftir ryk-
ugum vegi á vog og frá voginni í
vinnslustöðina hjá bryggjunni. Fisk-
inum er sturtað af bílnum og síðan
er honum kastað með göfflum í hrúg-
ur sem þaktar eru með ís. Að end-
ingu er fiskinum kastað með göfflum
upp á færibandið og vinnslan hefst.
Það myndi samt kosta allt of mikið
að gera færiband sem flytti fiskinn
beina leið úr bátnum upp í vinnslu-
stöðina, að því er sagt er. Allar þess-
ar gaffalstungur og bílaaksturinn
kosta væntanlega ekki neitt. Og auð-
vitað spillir það ekkert fiskinum þótt
stungið sé sautján sinnum með gaffli
í hausinn á hverjum þorski, enda er
hann mj ög svo fagurlegur álitum þeg-
ar hann birtist að lokum í frystiklef-
anum í nýtízkulegum umbúðum.
Jafnvel ekki hinni gætnustu húsmóð-
ur gæti dottið það í hug þegar hún
gægist gegnum sellófanið á nýkeypta
þorskinn sinn í Chicago eða London,
að hann hafi verið stunginn oftar en
sykursjúklingur, gleypt í sig meira
ryk en olíusía, og, ef um sumarþorsk
er að ræða, dvalizt klukkutíma á
skurðarborði undir vökulu auga tíu
ára barns meðan tíu mjög svo kvikir
ormar hámuðu hann í sig. Þetta er
aðeins eitt dæmi, en ég er þess full-
viss að það er til marks um ástandið
í íslenzkum iðnaði: þar er steinaldar-
andstaða gegn vitneskjunni um það
hversu mjög vélvæðing getur aukið
gæði fiskafurða.
A hinn bóginn hefur íslenzkum
iðnaði fleygt mjög fram, einkanlega
síðustu árin. En víða er sótt að, og
samkeppnin verður örðugri og örð-
ugri á komandi árum; samt gætu ís-
lendingar selt margfalt meiri fisk en
þeir gera nú. Leiðin til þess er auð-
vitað sú að auglýsa. Að vísu hefur
nokkuð verið auglýst, en fiskiðnaður
Islendinga, sem sker úr um efnahags-
lega afkomu landsmanna, gæti lært
mikið af Loftleiðum. Ég er sannfærð-
ur um það, að til er fólk sem heldur
að ísland heiti eiginlega Loftleiðir,
því að auglýsingar Loftleiða birtast
í svo til öllum vinsælum bandarísk-
um blöðum og ferðaritum. Auglýs-
ingarnar eru freistandi: sama þjón-
usta um borð á flugi til Evrópu fyrir
miklu lægra verð. Og tækifærin til
að auglýsa íslenzkan fiskiðnað á
skynsamlegan hátt eru næstum því
takmarkalaus. Hví ekki að setja upp
hálfrar síðu mynd af gömlum fiski-
manni með einn hinna fögru Aust-
fjarða í baksýn? Textinn undir
myndinni gæti verið á þessa leið:
10 TMM
161