Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.09.1982, Side 22

Tímarit Máls og menningar - 01.09.1982, Side 22
Tímarit Máls og menningar hans og það er mjög algengt að eftir því sem íraminn eykst taki hann að fást við verkefni sem eru hvert öðru lík. Þetta er dapurleg saga sem ekki á sér margar undantekningar. Flestir leikarar eyða tíma sínum á svipaðan hátt og aðrir borgarar. En það skiptir ekki öllu máli hvort þeir fást við fánýta hluti eða gagnlega; aðalatriðið er að það sem þeir gera snertir sjaldnast á nokkurn hátt það sem hlýtur að skipta þá öllu máli — að standa ekki í stað sem listamenn. En hvar getur leikarinn unnið að þessu markmiði? Eg hef oft og mörgum sinnum unnið með leikurum sem byrja á því að fullvissa mig um að þeir feli sig fullkomlega í mínar hendur en eru síðan gersamlega ófærir um að brjóta eitt andartak þá mynd sem þeir hafa gert af sjálfum sér og umlykur innra tóm þeirra eins og hörð skel. I þau skipti sem tekist hefur að komast inn úr þessari skel hafa áhrifin verið svipuð og þegar sjónvarpsskermur brotnar. í Englandi virðumst við allt í einu hafa eignast glæsilegan nýjan hóp ungra leikara — það er eins og við sjáum tvær raðir manna ganga út úr verksmiðju í gagnstæðar áttir: önnur röðin þyrpist út grá og þreytt, hin skálmar fram, fersk og lifandi. Okkur sýnist sú síðarnefnda vænlegri til afreka en hin. Þetta er að nokkru leyti rétt, en undir lokin verður nýja vaktin jafn þreytt og grá og sú gamla því að starfsskilyrðin hafa ekkert breyst. Menn hafa lengi gert sér ljóst að fáir leikarar geti dafnað til lengdar án fastrar ráðningar. En fast starf hjá sama leikhúsinu er heldur engin trygging gegn dauðri leiklist ef stofnunin hefur ekkert markmið, aðferð eða skóla. Og með skóla á ég að sjálfsögðu ekki við stað þar sem leikarinn getur liðkað líkamann og haldið sér í sæmilegri þjálfun. Sterkir vöðvar eru ekki nægilegir til að þroska list fremur en að nokkur geti orðið píanóleikari á því einu að æfa skalann. Samt sem áður sitja miklir píanóleikarar marga klukkutíma á dag við fingraæfingar og japanskir málarar æfa sig alla ævi í því að draga fullkominn hring. Fáar listir útheimta meira en leiklistin og leikari sem á ekki kost á látlausri skólun festist fyrr eða síðar í sama farinu. Gagnrýnandinn Hverjum er þá hægt að kenna um dauða leikhússins? Svo oft hefur gagnrýnendum verið bölvað í sand og ösku að halda mætti að þeir ættu mestan þátt í að drepa niður list þess. Við kvörtum yfir þeim sýknt og heilagt eins og „krítíkerarnir“ séu sama litla klíkan sem þeysi á milli Parísar og New York og fremji sömu meginskyssurnar á öllum meiri háttar mynd- listarsýningum, tónleikum og leiksýningum. Við horfum allt of oft fram hjá því að fjölmargt torveldar gagnrýnandanum að leysa starf sitt vel af hendi: blöðin, kröfur lesendanna, tímaleysið, takmarkað rými á síðum 388
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132

x

Tímarit Máls og menningar

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.