Tímarit Máls og menningar - 01.02.1986, Page 33
Adrepur
víddum við umræðuna, heldur festist í ýmsum athugasemdum (iðulega
samhengislitlum innan greinar hans) við nokkur atriði í ritgerð minni. Mér
hlýtur þá að fyrirgefast þótt ég andæfi á svipaðan hátt. Eg vona það teljist
ekki gorgeir þótt mér finnist Sigfús ekki hafa lesið ritsmíð mína nógu
vandlega, einkum með tilliti til þess að hann ákvað að skrifa umsögn um
hana. Til dæmis heimfærir hann tilvitnun mína í E.A. Nida upp á J. Levy
(94—5; bls. 25 í minni grein). En þá er rétt að ég viðurkenni einnig eigin
glöp. Sigfús hefur rétt að mæla (99) er hann bendir á að mér hafi láðst að
bera þýðinguna saman við nógu gamla útgáfu af frumtextanum þegar ég
ranglega gagnrýni Laxness fyrir að hafa ekki þýtt blótsyrði. I þetta skipti
trassaði ég að bera vinnutexta mína saman við frumútgáfu enska textans,
sem ég gat ekki haft undir höndum allan tímann er ég vann að ritgerðinni.
Þetta voru slæm mistök.
Sigfús kveður mig fara „hörðum orðum um endursögn Tómasar Guð-
mundssonar á Nóa Nóa eftir Gauguin", en ég sagði hins vegar einungis að
hann hefði tekið sér vafasamt frelsi og að ég efaði „að margir höfundar kysu
að láta fara um sig jafn frjálslegum höndum . . .“ (27) Mun ég koma aftur að
því atriði.
Að sögn Sigfúsar finnst mér „tortryggilegt" að Laxness hafi þýtt bókina í
„októbermánuði 1940“ (96). Hið rétta er að ég vissi ekki hvort þetta bæri að
skilja sem svo að bókin hafi öll verið þýdd á einum mánuði (sbr. neð-
anm.grein 22, bls. 64). Halldór sagði raunar löngu seinna að það hafi „verið
einir tveir þrír mánuðir sem ég var allur í þessu . . .”8 En ef hitt er rétt að
bókinni sé snarað á einum mánuði, þá er þar komin nokkur skýring á því
hversu flaustursleg þýðingin er. Hitt er svo annað mál að ef til vill hefði ekki
nokkur maður annar getað gert betur á svo skömmum tíma.
„Skrítnasta athugasemd greinarhöfundar varðar titil skáldsögunnar í ís-
lensku þýðingunni," segir Sigfús. Mér er það fullkomin ráðgáta hvernig
Sigfúsi tókst að lesa inn í umfjöllun mína það álit að þýðing titilsins sé svona
„ófullkomin" sökum þess að þýðanda hafi „láðst“ að gera annarri merkingu
hins tvíræða frum-titils skil, og að þetta sé merki um „vangá“ þýðandans.
Segir Sigfús ennfremur að svo „frumstæður tvíræðnisleikur“ sé hvort eð er
„ólíkur Hemingway og ekki trúlegt að hann hafi ætlað sér að gera titil bókar
sinnar að gátu.“ (101) Skringilegt er að Sigfús skuli sjá „gátu“ í titlinum eins
og ég les hann. A Farewell to Arms er afar auðskilinn titill þótt tvíræður sé;
hann túlkar á ljósan en öflugan hátt þá samþættingu „ástarsögu“ og
„stríðssögu“ sem á sér stað í skáldverkinu. Því sagði ég að „Eitt stærsta
vandamál Halldórs" væri titillinn „sem virðist óþýðanlegur á íslensku." (55)
Um „vangá“ segi ég ekki eitt orð, enda held ég að Halldór hafi komist eins
vel frá þessum vanda og til má ætlast. Þýðing titilsins hlýtur að verða
23