Tímarit Máls og menningar - 01.03.1999, Side 72
HELGl INGÓLFSSON
hliðinu við stíginn upp á borgarhæðina, þegar hann hefur lokið við
mynd sína í Delfí. Já, ég segi það aftur, Pólýgnótos er Hómer málara-
listarinnar.“
„Hómer, minn ágæti Anaxagóras, var blindur. Eins og ég.“
Parmenídes sá drambið í orðum sínum og bætti hógværari við: „Þótt
ég sé frekar sem Ödípús, í þeim skilningi að sannleikurinn laust mig
blindan.“
Sumir kaupmennirnir á torginu breiddu segldúka yfir kerrur sínar
og óku þeim burt, enda ljósaskipti á næsta leiti. Víxlararnir, sem skiptu
mynt allra ríkja Egeifshafsins í aþenska óbóla úti við altari hinna tólf
guða, voru horfnir á braut með peningakistla sína, en aðstoðarmenn
þeirra tóku niður borðplöturnar og búkkana. Hvarvetna gengu menn
frá eftir þysmikinn dag. Skyndilega gætti nokkurs óróa, þegar lítil her-
sveit birtist á torginu og í broddi hennar tveir menn niðursokknir í
samræður. Herstjórinn Períkles og augnaþjónn hans. Fólk færðist frá,
beygði sig og bukkaði, en mennirnir tveir skeyttu því lítið. Períkles
gekk í fylkingarbrjósti, andlitsfríður maður með björt augu og þétt
skegg. Hrokknir lokkarnir stóðu undan mjóu gullslegnu hárbandi.
Hann var klæddur í léttan gulan himation með gullbryddingum og
hafði varpað lafínu kæruleysislega yfir öxlina. Kyrtill förunautarins
var fábrotnari, en af látæði hans og uppskafningslegu handapati mátti
ætla að þar færi menntamaður.
Herstjórinn hlýddi á útlistanir fýlgdarmanns síns af áhuga, en varð
litið í átt að súlnagöngunum og gréikkaði sporið er hann kom auga á
Anaxagóras. Lííverðirnir á eítir honum hertu gönguna.
„Anaxagóras,“ kallaði hann glaðlega, er hann nálgaðist.
Anaxagóras kom út á milli súlna og skildi Parmenídes eftir einan og
órólegan kippkorn að baki sér inni í skuggsælum göngunum. Gaml-
inginn skynjaði ókyrrðina á torginu. „Hver fer þar?“ spurði hann og
gjóaði augnglærunum ómarkvisst út í loftið
„Leiðtogi okkar,“ svaraði Anaxagóras lágt um öxl. „Þótt hann sé að
sjálfsögðu ekki leiðtogi minn,“ bætti hann afsakandi við, þegar hann
sá herstjórann sparka til rakka, sem varð á vegi hans, „þar sem ég er
ekki fæddur hérna. Einhverra hluta vegna er ég í metum hjá honum,
guðirnir mega vita hvers vegna. Hann safnar okkur menntamönnun-
um að sér líkt og sigurlaunum, eins og við værum lárviðarkrans á
62
www.mm.is
TMM 1999:1