Tímarit Máls og menningar - 01.03.1999, Blaðsíða 126

ÁGÚST BORGÞÓR SVERRISSON
Hann hætti að hringja í systur mína af ótta við að síminn væri hlerað-
ur. Þegar hún hringdi í hann, sagði hann „við verðum að tala varlega,
ég get ekki sagt þér hvers vegna.“ Systir mín gerði sér ferð til hans,
grunur hennar um hvert hann þyrfti að fara staðfestist og hún fékk
hann til að leita til geðdeildarinnar. Pabbi féllst á að leita sér skjóls
tímabundið frá þessum ósýnilegu ofsóknaröflum sem höfðu slitið
keðjurnar undan bílnum og sátu nú um hann.
Þó ég hafi litlar forsendur til að meta málið get ég ekki varist þeirri
hugsun að ofsóknaræði pabba hafi undirniðri verið birtingarmynd
ótta við hið gagnstæða: að enginn myndi vitja hans né hugsa til hans.
Hann hafði einmitt sakað systur mín um að hafa ekki samband við sig,
það væri alltaf hann sem hringdi. Hann óttaðist jafnvel að hún myndi
hætta að svara símanum.
Einsemdin er dýpri en hafið og dimmari en svartasta myrkur. Þó ég
þekki föður minn lítið er ég sannfærður um að hann óttaðist einsemd-
ina meira en símahleranir, því hún er það sem hann hafði sáð til.
Þegar ég skoða gamlar fjölskylduljósmyndir sé ég sterkan svip með
okkur. Við erum í senn líkir og ólíkir í útliti. Mesti munurinn er á
augnsvipnum. Pabbi er svo miklu þyngri á brúnina en ég, jafnvel á
myndum þar sem hann brosir. Á ljósmyndunum lýsa augun í senn
þunglyndi og ókyrrð. Á flestum myndanna er hann á sama aldri og ég
var á núna. Hann er oftast í köflóttri vinnuskyrtu en stundum á
hlýranærbol. Um þetta leyti ævinnar á hann að hafa „umturnast.11
Skilnaðurinn átti sér víst ekki langan aðdraganda. Fram að þessu hafði
allt leikið í lyndi, að sögn mömmu, þó hún neiti því ekki að eft ir á megi
greina fýrirboða þess sem koma skyldi.
Ef ég horfi lengi í spegil eða skoða gaumgæfilega af mér nýlegar ljós-
myndir sé ég ekki betur en vott af þessum mótsagnarkennda þung-
lyndis- og ókyrrðarglampa megi lesa úr mínum eigin augum. En það
er bara vottur og kannski ímyndun.
Þegar ég hef allt á hornum mér, upphátt eða í huganum, heyri ég óm
af hálfgleymdum samtölum pabba og mömmu, eða réttara sagt ein-
ræðum pabba með mömmu sem áheyranda. Minningin þaggar niður
í mér, stráfellir allar réttlætingar mínar betur en nokkrar röksemdir
gætu gert.
Stundum verða hversdagsleikinn og staðreyndir lífsins yfirþyrm-
andi. Að samband mitt og konunnar minnar verður aldrei aftur eins
116
www.mm.is
TMM 1999:1