Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.2011, Page 100

FORNLEIFARANNSÓKN AÐ HOFSTÖÐUM Í ÞORSKAFIRÐI 99
dám af raunverulegum aðstæðum. Tæplega 30 árum síðar, árið 1965, kom
annar fræðimaður, Olaf Olsen,24 til Hofstaða og í bókinni Hørg, hov og kirke
ber Olsen niðurstöður sínar saman við Ohlmarks. Túnið hafði verið sléttað
í millitíðinni25 en Olsen nýtir sér uppdrátt Ohlmarks af tóftunum í túninu
og virðist birta hana endurbætta í sinni umfjöllun.26 Olsen lýsir Bænhúshól
sem lágum kringlóttum hól, 15-16 metra í þvermál og umgirtum lágum
garði. Í miðju þýfinu sjáist lítil tóft með ávölu lagi um 7,5x4,75 metra
stór og snúi austur-vestur og megi sjá móta fyrir dyraopi til vesturs.27 Um
50 metra suðvestur af Bænhúshól segir Olsen að séu tvær tóftir sem snúi
norður-suður: „ ... et ca. 20 meter langt og 7 meter bredt langhus samt vest
for dette en mindre tomt. Langhuset er efter traditionen hovets gildeskåle.
Disse to tomter er iøvrigt udjævnet siden Ohlmarks‘ besøg.“28 Þá hugmynd
að kalla stóru tóftina gildaskála rekur Olsen til Kålunds. Reyndar getur
Olsen einnig annarrar tóftar í sléttuðum túnvellinum, um 20 metra vestur
frá Bænhústóftinni sem Ohlmarks virðist ekki hafa séð. Þeirri tóft er ekki
lýst öðruvísi en svo að hún sé langhúsleg og snúi austur-vestur.29 Þessi lýsing
og fjarlægð kemur heim og saman við lýsingar þeirrar þústar sem fram á
þennan dag hefur verið kölluð Hoftóftin og er án efa sama þústin og Kålund
taldi Gildaskála/Veislusalartóft en Matthías Þórðarson kallaði Hoftóft og
lýsti sem óljósri tóttarmynd á Hoff löt.
Olsen taldi að lögun og lega tóftarinnar á Bænhúshól benti til að þar
hefði verið kirkja, því útlit hennar væri algerlega innan byggingarhefðar
Mynd 2. Uppdráttur Åke Ohlmarks af tóftum í Hofstaðatúni. Yfir meintar langhústóftir var
sléttað um miðja öldina. Uppdrátturinn er birtur í bók Olaf Olsens og hefur hann bætt við
tóftunum til vinstri, sjá Hørg, hov og kirke, bls. 199.